اظهار نظر غیر متخصّص

در بعضی مسائل همه مردم به خود حقّ میدهند که اظهارنظر کنند. در قدیم درباره مسائل بهداشتی، مطلب اینچنین بود. اگر کسی میگفت من فلان ناراحتی دارم، هر کس که میشنید اظهارنظر میکرد که بلی، علّتش این است و اثرش این است و چارهاش و علاجش هم این است، و دیگری که میشنید به نحوی دیگر اظهار نظر میکرد. حقّ اظهار نظر را همه برای خود محفوظ میدانستند و اگر احیانا نفوذ و قدرتی میداشتند و لااقل بیمار نوعی رودرواسی از آنها میداشت، او را مجبور میکردند که این دستور را که نتیجهاش قطعی است به کار ببندد. کمتر فکر میکردند که اظهارنظر در مسائل بهداشتی نیازمند به تخصّص است؛ باید پزشک بود، داروشناس بود؛ باید سالها نزد استاد درس خواند؛ باید مدّتها تجربه علمی آموخت. امّا گویی همه خود را پزشک میدانستند. الان هم در میان یک طبقه وضع همین است.

در مسائل دینی نیز عیناً همین طور بود و هنوز هم همین طور هست و ادامه دارد.

همه کس به خود حقّ میدهد که اظهارنظر کند.

مسائل دینی خصوصاً قسمتهای خداشناسی و توحیدی از جمله پیچیدهترین مسائل علمی است که همه کس شایستگی اظهارنظر ندارد. البتّه اساس خداشناسی آن اندازه که عموم مردم مکلّفاند بدانند و ایمان داشته باشند، ساده و فطری است،