بنابراین، این جمله یعنی: تنها به یاد خدا بودن و غیر خدا را فراموش کردن، آرامش دلهاست؛ قلب مضطرب و کاوشگر بشر را و سعادت او را فقط خدا تأمین میÈکند و هر چیز دیگر امر مقدّمی است یعنی یک منزل از منازل بشر است نه سرمنزل نهایی. لذا عبادت هم چنین است، می‌فرماید: اَقِمِ الصَّلوةَ لِذِکْری[1]. هدف ذکر است. و آیة «اِنَّ الصَّلوةَ تَنْهی عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ»[2] خاصیت نماز را بیان می‌کند و برای هدفش می‌گوید: وَ لَذِکْرُ اللهِ اَکْبَرُ[3]. اسلام ]خلقت[ انسان را برای عبادت و تقرب به خدا و آشنایی و ذکر او می‌داند و البته در همین جا قدرت هم برای انسان پیدا می‌شود. ولی علم و قدرت به همه اشیاء نیز مقدمه است نه اصل. و همچنین است تزکیه نفس. همه اینها هدف ثانوی است، هدف است برای یکی و وسیله است برای دیگری.

[1]. طه/ 14: برای یاد کردن من نماز بپا کن.

[2]و3. عنکبوت/ 45: نماز از بدکاری و ناروایی باز می‌دارد و یاد کردن خدا مهمتر است.

[3]�