سه نوبتی که این دو دسته باید اجازه بخواهند عبارت است از: پیش از نماز صبح، و هنگام نیمروز که افراد به خاطر گرما لباس رو را از تن درآورده استراحت میکنند، و بعد از نماز عشاء که هنگام رفتن به رختخواب است.
در این مواقع معمولًا زن یا مرد در لباس غیرعادی هستند و چون تازه از خواب برخاستهاند (قبل از نماز صبح) و یا تازه میخواهند به خواب روند (بعد از نماز عشاء) و یا در حال استراحتند (وقت ظهر) معمولًا با لباس خواب بسر میبرند. در چنین اوقاتی مملوکان و پسران نابالغ باید با کسب اجازه وارد اتاق شوند ولی در مواقع دیگر به علت احتیاج به رفت و آمدهای مکرر (طوّافونَ عَلَیکمْ بَعْضُکمْ عَلی بَعْضٍ) استیذان لازم نیست. در این آیات سه نکته جلب توجه میکند:
1. اینکه «الَّذینَ مَلَکتْ ایمانُکمْ» با موصولی که برای جمع مذکر است (الَّذینَ) ذکر شده است و حتماً شامل غلامان میباشد چنانکه در تفاسیر و روایات نیز تصریح شده است. از آن جمله روایتی است در کافی از حضرت صادق علیه السلام:
قالَ: هِی خاصَّةٌ فِی الرِّجالِ دونَ النِّساءِ. قیلَ: فَالنِّساءُ یسْتَأْذِنَّ فی هذِهِ الثَّلاثِ ساعاتٍ؟ قال: لا وَلکنْ یدْخُلْنَ وَ یخْرُجْنَ[1].
این دستور (اجازه خواستن در سه نوبت) مخصوص مردان است. سؤال شد که آیا زنان باید اجازه بگیرند؟ فرمود: نه، همینطور میآیند و میروند.