اسْتَقاموا» که گفتيم عطف به همان آيه اول است (قُلْ اوحِی الَی ا نَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِ) علیالظاهر ديگر اين قسمتها مربوط به آن داستان جن و گفته بعضی از آنها با بعضی ديگر نيستو مستقل است. فرمود ای پيغمبر! بگو به من وحی شد که گروهی از جن استماع کردند و بعد چنين شد و بگو به مردم که به من وحی شد که الَّوِ اسْتَقاموا تا آخر. سه قسمت بود که در جلسه پيش از قسمت دوم تفسير کرديم و نمیخواهيم تکرار کنيم، همينقدر اشاره میکنيم. يکی آيه «وَ الَّوِ اسْتَقاموا» و آيه «لِنَفْتِنَهُمْ فيهِ» بود که يک مطلب بود. ديگر آيه «وَ انَّ الْمَساجِدَ لِلَّهِ فَلا تَدْعوا مَعَ اللَّهِ احَداً» که يک مطلب بود.

يکی هم «وَ ا نَّهُ لَمّا قامَ عَبْدُ اللَّهِ» که مطلب سوم بود [1]توحيد در عبادت

حال اولين آيهای که الآن تلاوت شد (قُلْ انَّما ادْعوا رَبّی وَ لا اشْرِک بِهِ احَداً) درست مثل خود قُل اوحِی است يعنی باز امر به پيغمبر اکرم است که به مردم اينچنين بگو.

اولين چيزی که اينجا میفرمايد اين است:قُلْ انَّما ادْعوا رَبّی وَ لا اشْرِک بِهِ احَداً بگو من فقط و فقط پروردگار خود را میخوانم، فقط و فقط او را پرستش میکنم (چون «او را میخوانم» مساوی است با اينکه او را پرستش میکنم)، فقط و فقط به او متکی هستم و احدی را شريک او نمیسازم؛ به مردم اين موضوع را ابلاغ کن. اين، اعلام توحيدِ در عبادت است: به مردم توحيد در عبادتِ خود را ابلاغ کن. (در آيات بعد برمیگرديم انشاءاللَّه نکتهاش را عرض میکنم.)

قُلْ انّی لا امْلِک لَکمْ ضَرّاً وَ لا رَشَداً بگو من برای شما نه مالک زيانی هستم [و نه مالک خيری،] نه اختيار زيانی به شما را در دست دارم و نه

[1]. [مطالب مربوط به آيات اخير (18 و 19) ظاهراً در پايان جلسه قبل بيان شده که متأسفانه روی نوار ضبط نشده است.]