معنای ديگر، عادل يعنی کسی که استقرار پيدا کرده بر حد وسط و اعتدال. پس گاهی به معنی اعتدال میآيد گاهی به معنی عدول.

کلمه قسط و قاسط هم همينطور است. خود قسط يعنی بهره، سهم، نصيب. اگر گفتيم که اين شخص قسط خود را گرفته، يعنی حق خود، سهم خود، نصيب خودش را گرفته است. اگر آن را به وزن فاعل به کار ببريم يک معنا میدهد، به وزن مُفعِل (باب افعال) به کار ببريم معنای ضدش را میدهد. اگر بگوييم «مُقْسِط» يعنی برقرارکننده حق و عدالت؛ اگر بگوييم «قاسط» يعنی منحرف شونده و عدولکننده از حق و عدالت. در زبان عربی اين خصوصيات هست که هر صيغهای يک معنايی میدهد و گاهی صيغههای مختلف معناهای متضاد میدهند؛ از جمله اينجاست.

اينجا که «قاسطون» میگويند يعنی عدولکنندگان، منحرف شوندگان. به اصحاب معاويه که قاسطين میگفتند به همين دليل بود.

حديثی است از پيغمبر اکرم که به اميرالمؤمنين علی عليه السلام فرموده بود:يا عَلِی سَتُقاتِلُ بَعْدِی النّاکثينَ وَ الْقاسِطينَ وَ الْمارِقينَ. تو بعد از من با سه گروه خواهی جنگيد:

ناکثين، قاسطين و مارقين. ناکثين از نَکثْ است. نکث يعنی باز شدن. اگر رشتهای را محکم کرده باشند بعد بازش کنند اين را نکث میگويند. مقصود اين است: گروهی هستند که ابتدا با تو پيمان میبندند بعد پيمان خودشان را نقض میکنند. اينها همان اصحاب جمل بودند، اصحاب عايشه و طلحه و زبير، کسانی که قبل از ديگران آمدند با علی عليه السلام بيعت کردند بعد نکث عهد و نقض بيعت کردند. قاسطين يعنی گروه منحرفان که از اول منحرف بودند. مقصود گروه معاويه و اصحاب معاويه است که در صفين با حضرت جنگيدند. و اما مارقين يعنی خارجشوندگان، بيرون شوندگان. کلمه «مَرَقَ» در جايی گفته میشود که مثلًا تيری از کمانی به شدت بيرون میرود. مارقين مردمی از اصحاب