قالَ کذلِک اتَتْک ایاتُنا فَنَسیتَها وَ کذلِک الْیوْمَ تُنْسی [1] تو آن چشم بینا را در دنیا پیدا نکردی که آیات ما را ببینی.

آیات ما جلوی چشمت بود و نمیدیدی، کور بودی، طبعاً اینجا هم کوری. هرکه در دنیا چشم باطن داشته باشد اینجا هم چشم دارد، چشم ظاهر که ملاک نیست.

در آیهای از سوره مبارکه حدید [2] نیز صحنهای از قیامت را بیان میکند: یوْمَ یقولُ الْمُنافِقونَ وَ الْمُنافِقاتُ لِلَّذینَ امَنُوا انْظُرونا نَقْتَبِسْ مِنْ نورِکمْ مردان و زنان منافق در قیامت اهل ایمان را میبینند که با چراغ و نورانی وارد میشوند [در حالی که] خودشان تاریکند و بیچراغ. اینها به مؤمنین رو میکنند و میگویند: التفاتی به ما بکنید که ما از نور شما استفاده کنیم. مؤمنین جواب میدهند: متأسفانه این نور برای غیر، قابل استفاده نیست: قیلَ ارْجِعوا وَراءَکمْ فَالْتَمِسوا نوراً این نور را در دنیا باید بهدست آورد؛ برگردید به دنیا، از آنجا نور را باید به دست آورید، این چراغی است که آنجا باید به دست آورد.

فَضُرِبَ بَینَهُمْ بِسورٍ لَهُ بابٌ باطِنُهُ فیهِ الرَّحْمَةُ وَ ظاهِرُهُ مِنْ قِبَلِهِ الْعَذابُ [3]. دو نفر در قیامت ممکن است دوش به دوش یکدیگر راه بروند در حالی که برای یکی جهان روشنِ روشن باشد، همه جا روشن باشد، و آن دیگری همه جا را تاریک میبیند؛ برای این که آن چراغ، چراغ باطن است. هر کسی که آن چراغ در باطنش روشن باشد، به نور آسمان و زمین روشن باشد، به نور خدا روشن باشد، همه چیز برای او روشن است، و آن که چراغ قلبش خاموش و تاریک است همه جا را تاریک میبیند، دائماً

[1]

. طه/ 124- 126.

[2]. آن آیه هم عجیب است. اصلًا قرآن همهاش عجیب است، واقعاً قرآن سراسرش معارف منظم ومرتب است، درست نشان میدهد که قرآن از عالمِ جان آمده و کتابِ جان است.

[3]. حدید/ 13.