هذا هُوَ الْحَقَّ مِنْ عِندِک فَامْطِرْ عَلَینا حِجارَةً مِنَ السَّماءِ [4]. میگوید یاد کن آن وقتی را که دست به آسمان بلند میکردند و میگفتند: خدایا اگر سخن این محمّد که مدعی نبوت است حق است و او واقعاً پیغمبر است و راست میگوید و از ناحیه توست [2]، سنگی از آسمان بفرست و ما را ببر که نبینیم. کفر معنایش همین است. میگوید: اگر این حقیقت است، مرا ببر که نبینم.

اما آن طبقات دیگر، یعنی کافرانی که کافرند به معنی این که مسلمان نیستند ولی قاصراناند و به تعبیر خود قرآن «مستضعفان» اند، «مُرْجَوْنَ لِامْرِ اللَّه»شک دکارت

در کتاب عدل الهی این داستان را که در شرح حال دکارت مینویسند، نقل کردهام.

دکارت فیلسوف معروفی است که فلسفه خودش را از شک شروع کرد، یعنی در راهی که از نظر فلسفه میرفت کمکم احساس کرد که به بنبست رسیده است، یکدفعه همه خطها را کور کرد و گفت: از نو و از همان اول شروع میکنم. یکمرتبه شک کرد و گفت: میخواهم در همه چیز شک کنم تا ببینم یقین را از کجا پیدا میکنم. نه تنها در امور مذهبی شک کرد، در سایر امور نیز شک کرد، گفت: شاید خدا نباشد، پیغمبرانی

[1]. انفال/ 32

[2]. در اینجا انسان با خود میگوید لابد دست به دعا بلند کرده که: خدایا اگر این پیغمبر از ناحیه توستپس نوری در دل من وارد کن و به من توفیق تبعیت بده.