معنی این آیه روشن بشود. این سه آیه متوالی، دستور و آداب است برای مجاهدین مسلمان که ای مسلمانان مجاهد! آنگاه که با حریف روبرو میشوید و برای جهاد بپا میخیزید اینگونه باشید.

به نکاتی که در اینجا هست توجه بفرمایید و بعد مقایسه کنید میان دستورهایی که اسلام به سربازان و مجاهدین میدهد و دستورهایی که معمولًا و بلکه عموماً به سربازها میدهند. و مخصوصاً توجه کنید که از جنبه احساسی، اسلام احساسات مجاهدین را در چه جهتی رهبری میکند، و معمولًا تربیتهای بشری احساسات سربازان را در چه جهتی رهبری میکنند؟ البته یک قسمتهایی هست که مشترک است. مشترکات و مختصات هر دو را عرض میکنم.

در آن آیه خواندیم: یا ایهَا الَّذینَ امَنوا اذا لَقیتُمْ فِئَةً فَاثْبُتوا وقتی که با دشمن روبرو شدید ثابتقدم باشید. دستور ثبات و استحکام و پایداری است. این چیزی است که دیگران هم به سربازان همینطور دستور میدهند، و سرباز و مجاهد باید هم همینطور باشد، غیر از این اگر باشد نمیتواند سرباز باشد. و البته در میان ادیان، این از مختصات اسلام است که پیروان خود را دعوت به قوّت و قدرت میکند. ویل دورانت، مورخ معروف، یک دوره تاریخ تمدن نوشته است که بیشتر قسمتهای آن به فارسی ترجمه شده و در جلد یازدهم از ترجمهها درباره تمدن اسلامی بحث کرده که خواه ناخواه مربوط به اسلام میشود. در آنجا میگوید هیچ دینی مانند اسلام پیروان خود را دعوت به قوّت و قدرت نکرده است. و این یک حقیقتی است. یا ایهَا الَّذینَ امَنوا اذا لَقیتُمْ فِئَةً فَاثْبُتوا وقتی که گروهی از دشمن را ملاقات