در برخورد اول، آنها را در چشم شما کم نمایاند وَ یقَلِّلُکمْ فی اعْینِهِمْ و شما را هم در چشم آنها کم نمایاند. لِیقْضِی اللَّهُ امْراً کانَ مَفْعولًا خدا کاری را که میخواهد انجام دهد و قضای حتمیاش این است که آن کار را بکند، با این وسائل انجام میدهد. وَ الَی اللَّهِ تُرْجَعُ الْامورُ همه کارها به سوی خداوند بازگردانده میشود.

بعد از این آیات، چند آیه داریم که آداب جهاد را ذکر میکند: یا ایهَا الَّذینَ امَنوا اذا لَقیتُمْ فِئَةً فَاثْبُتوا وَ اذْکرُوا اللَّهَ کثیراً لَعَلَّکمْ تُفْلِحونَ ای اهل ایمان! آنگاه که با دشمن در میدان جنگ روبرو میشوید، پابرجا و محکم بمانید. اول دستور ثبات است.

در آیه دیگر میفرماید: انَّ اللَّهَ یحِبُّ الَّذینَ یقاتِلونَ فی سَبیلِهِ صَفّاً کأَنَّهُمْ بُنْیانٌ مَرْصوصٌ [1] خدا آن جمعیتی را دوست میدارد که در راه او میجنگند، صفی تشکیل میدهند مثل دیواری روئین. اولین دستور، ثبات است و ایستادگی و استقامت.

مواظب باشید روحیهتان را نبازید، فرار نکنید.

وَ اذْکرُوا اللَّهَ کثیراً یاد خدا

یاد خدا سبب قوّت قلب انسان است. مخصوصاً وقتی که انسان در شرایط سختی قرار میگیرد، یاد کردن خدا که انسان از قدرت الهی استمداد کند، روحیه انسان را قوی میکند. یا ایهَا الَّذینَ امَنُوا اسْتَعینوا

[1]. صف/ 4.