قهراً همانطوری که قانون همه دنیاست، غنائم جنگی تعلق پیدا میکند به آن که جنگ کرده و فاتح است. از نظر اهل تسنن خمس منحصر است به غنائم جنگی؛ سرباز یا لشکری که در جنگ غنیمتی به دست آورده است، چهار قسمتش را بهخودش اختصاص میدهد و یک قسمت را بابت خمس میپردازد. معتقدند که در زمان پیغمبر باید به دست پیغمبر برسد، در زمان خلفا به دست خلفا، و بعد به دست ولی امر مسلمین، آن کسی که بالفعل حکومت مسلمین را [در دست] دارد. حالا که به دست او آمد به چه مصرفی برساند و چگونه تقسیم کند؟ میگویند از این شش موردی که ذکر شده است: لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسولِ وَ لِذِی الْقُرْبی وَ الْیتامی وَ الْمَساکینِ وَ ابْنِ السَّبیلِ، خدا تشریفی است یعنی به اصطلاح جدی نیست، برای احترام ذکر شده نه اینکه واقعاً غرض این است که یک سهمی هم به نام خدا باشد. بعد میگویند بنابراین خود این یک پنجم را باید پنج قسمت کرد، یک قسمت به نام پیغمبر، یک قسمت به نام ذیالقربی، یک قسمت به نام یتیمها، یک قسمت برای مسکینها و فقرا و یک قسمت برای از راهماندگان. حال بعد از وفات پیغمبر اکرم تکلیف چیست [و سهم ایشان را] به چه کسی باید داد؟ بعضی میگفتند سهم پیغمبر ساقط میشود و آن را به چهار طبقه دیگر باید داد. برخی دیگر میگفتند سهم پیغمبر را باید نگهداری کرد تا به دست خلیفه وقت برسد. یک چنین چیزی. به هر حال مطابق آنچه اهل تسنن میگویند، خمس یکی از فروع جهاد است و اهمیت چندانی ندارد.

ولی در مذهب شیعه خمس خودش حکمی است اصیل در عرض جهاد. لهذا مطابق مذهب شیعه فروع دین دهتاست: نماز،