ثابت بشود و از اینجا بفهمند [که نفاقی در آنها وجود دارد] چون بعضی از نفاقها هست که واقعاً خود انسان هم نمیداند منافق است. آدم منافق است و خودش خیال میکند مؤمن است، یعنی در عمق دلش شکها، شبههها، بیایمانیها، انکارها وجود دارد و خودش خیال میکند مؤمن است. میفرماید:

وَ لا یأْتونَ الصَّلوةَ الّا وَ هُمْ کسالی وَ لا ینْفِقونَ الّا وَ هُمْ کارِهونَ. این دو رکن را که قرآن همیشه ذکر میکند: اقیمُوا الصَّلوةَ وَ اتُوا الزَّکوةَعذاب الهی به وسیله مال و اولاد زیاد

فَلا تُعْجِبْک امْوالُهُمْ وَ لا اوْلادُهُمْ انَّما یریدُ اللَّهُ لِیعَذِّبَهُمْ بِها فِی الْحَیوةِ الدُّنْیا وَ تَزْهَقَ انْفُسُهُمْ وَ هُمْ کافِرونَ ای پیغمبر [1] اموال و اولاد اینها تو را به شگفت نیاورد [2]، اگر میبینی که خدا به اینها مال فراوان و اولاد

[1]. خطاب به پیغمبر اکرم است ولی در این جور خطابها بیشتر منظور دیگران هستند. حدیث است کهتعبیرات قرآن به «ایاک اعْنی وَ اسْمَعی یا جارَةُ» نازل شده یعنی خطاب به پیغمبر است اما مردم! شما بفهمید، مقصود شما هستید که بفهمید، خود پیغمبر اینها را میداند.

[2]. اعجاب یعنی به شگفت آوردن از سرور و خوشحالی؛ وقتی که انسان چیزی را میبیند و از عظمت و بزرگیاش خوشحال میشود به طوری که شگفتانگیز است.