فرق علم و عقیده

البته فرق است میان علم و عقیده. علم آن چیزی است که بر اساس منطق پیش میرود. انسان در علم باید آزاد باشد. کسی که در نظریات علمی اندیشیده و با فکر آزاد، انتخاب کرده، باید هم آزاد باشد. اما عقیده را که انسان انتخاب میکند، بر مبنای تفکر نیست. عقاید اغلب تقلید است، پیروی از اکابر و کبَرا و بزرگان است. از نظر قرآن [انسان] تحت تأثیر اکابر قرار میگیرد، عقیدهای اتخاذ میکند؛ تحت تأثیر پدر و مادر و آباء و اسلاف خود عقیدهای در ذهنش نفوذ میکند. چرا انسان در عقیده یعنی گرایش اعتقادی که ریشه آن پیروی کورکورانه از محیط یا پیروی از اکابر و شخصیتهاست و مغرضانه به او القا کردهاند آزاد باشد؟! این آزادی معنایش این است که شخصی اشتباه کرده، به دست خود زنجیری به دست و پای خویش بسته، بعد ما بگوییم چون این انسان این زنجیر را خودش به دست و پای خودش بسته و این، اراده و خواست اوست آزاد است؛ چون به دست خودش زنجیر را به دست و پای خودش بسته است حقوق بشر اقتضا میکند که ما این زنجیر را از دست و پایش باز نکنیم. چون خودش میگوید باز نکن، باز نکن. این که حرف نشد!

داستان معروفی است: میگویند مردم دهی مبتلا به خارش بدن بودند. طبیبی اتفاقاً آمد از آن ده عبور کند، بیماری اینها را شناخت و دوای این بیماری را میدانست. ولی اینها به این بیماری عادت کرده و انس گرفته بودند، و خو گرفته بودند که دائماً بدن خودشان را خارش بدهند. طبیب گفت من حاضرم شما را معالجه کنم، به خیال اینکه همه، پیشنهاد او را میپذیرند. داد و فریاد مردم بلند شد که بلند شو از