است که هیچ دو نفری با همدیگر اتحاد نداشته باشند. به عبارت دیگر قطع نظر از نیروی خارجی که باید بر وجود انسان حکومت کند، اگر انسان باشد با همان نیروهای داخلیاش، اصل، اختلاف است، چرا؟ برای اینکه من به حکم غریزه و طبیعت خودم دنبال منافع شخص خودم و دفع مضرّات از شخص خودم هستم. شما هم به حکم همان غریزه ذاتی خودتان دنبال منافع خودتان و دفع زیانها از خودتان هستید. همین مطلب سبب میشود که میان ما و شما در یک مواردی اصطکاک و تصادم پیدا بشود. یک منفعتی را من میخواهم ببرم، شما هم میخواهید ببرید. از همین جا تصادم و اختلاف به وجود میآید. این، اصل اوّلی است که عرض کردم، ولی یک عواملی پیدا میشود که اینها اصل اول نیست، اصل دوم است. آن عوامل، افراد را با یکدیگر متحد میکند. مثلًا ما چند نفر در عین اینکه منافعمان با یکدیگر اصطکاک دارد، چون فکر و اندیشه داریم، میبینیم یک منفعتی هست که من به تنهایی نمیتوانم به دست بیاورم، شما هم به تنهایی نمیتوانید به دست بیاورید، میگوییم بیاییم با همدیگر اشتراک مساعی کنیم تا همهمان منتفع بشویم؛ بعد هم منافع را میان خودمان تقسیم میکنیم. این عامل سبب میشود که ما با یکدیگر متفق و متحد بشویم. یا یک دشمن مشترک پیدا میکنیم، با همدیگر متحد شده و یک جبهه تشکیل میدهیم که در مقابل او بتوانیم دفاع کنیم. ولی اینگونه امور ما را متحد نمیکند، همکار میکند. وقتی چند نفر سرمایهدار سرمایههایشان را روی هم میگذارند تا یک معامله پرسودی انجام بدهند، اینها با یکدیگر همکاری میکنند، هماهنگی هم در میانشان پیدا میشود اما