تفسیر و مفسران - معرفت، محمدهادی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 2 صفحه : 73

«وَ ما أَرْسَلْنا قَبْلَکَ إِلَّا رِجالًا نُوحِی إِلَیْهِمْ فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ» [1] و «وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِکَ إِلَّا رِجالًا نُوحِی إِلَیْهِمْ فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ بِالْبَیِّناتِ وَ الزُّبُرِ» [2] و «وَ لَقَدْ آتَیْنا مُوسی تِسْعَ آیاتٍ بَیِّناتٍ فَسْئَلْ بَنِی إِسْرائِیلَ إِذْ جاءَهُمْ ...» [3] و آیات دیگری از این قبیل که مشرکان را مخاطب قرار داده و از آنان می‌خواهد در صورت شک در نبوّت و یا تردید در صحت محتوای قرآن به اهل کتاب مراجعه کنند و مسلمانان صدر اسلام با نظر به این قبیل آیات، گمان می‌کردند که همچنان مراجعه به یهودیان بلا مانع است و در مسائلی که پیرامون دین مطرح است و خصوصا درباره ریشه معارف دینی و نیز امور مربوط به خلقت و آفرینش و هستی و تاریخ پیامبران می‌توانند به یهودیان رجوع کنند.
مراجعه به اهل کتاب چندان دوام نیافت؛ زیرا به زودی بدنهادی و خبث طینت آنان هویدا گردید و توطئه آنان در جهت مخدوش کردن چهره اسلام و گمراه نمودن مسلمانان و سست ساختن بنیاد عقاید ایشان آشکار شد و از این‌رو قرآن کریم با صراحت، مسلمانان را از مراجعه به اهل کتاب بازداشت و چنین فرمود: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا بِطانَةً مِنْ دُونِکُمْ، لا یَأْلُونَکُمْ خَبالًا، وَدُّوا ما عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضاءُ مِنْ أَفْواهِهِمْ وَ ما تُخْفِی صُدُورُهُمْ أَکْبَرُ، قَدْ بَیَّنَّا لَکُمُ الْآیاتِ إِنْ کُنْتُمْ تَعْقِلُونَ». [4]
«بطانه» در لغت به معنای لباس زیرین (زیرپوش) است که به بدن می‌چسبد.
مراد آیه این است که بیگانگان را محرم راز خود نکنید و به آنان اعتماد ننمایید. «لا یألونکم خبالا» یعنی در سست کردن اعتقاد شما نسبت به اسلام از هیچ کوششی دریغ نمی‌ورزند و «ودّوا ما عنتّم» یعنی نهایت تلاش خود را برای ایجاد مشقّت روحی و سردرگمی فکری شما به کار می‌بندند.
پس از نزول این آیات، پیامبر نیز صراحتا مسلمانان را از مراجعه به اهل کتاب

[1] «و پیش از تو [نیز] جز مردانی که به آنان وحی می‌کردیم گسیل نداشتیم. اگر نمی‌دانید از پژوهندگان کتابهای آسمانی بپرسید». انبیاء 21: 7.
[2] نحل 16: 43 و 44.
[3] «و در حقیقت ما به موسی نه نشانه آشکار دادیم. پس از بنی اسرائیل بپرس، آنگاه که نزد آنان آمد ...». اسراء 17: 101.
[4] «ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از غیر خودتان دوست و همراز نگیرید. [آنان از هیچ نابکاری در حق شما کوتاهی نمی‌ورزند. آرزو دارند که در رنج بیفتید. دشمنی از لحن و سخنانشان آشکار است و آنچه سینه‌هایشان نهان می‌دارد بزرگتر است. در حقیقت ما نشانه‌ها [ی دشمنی آنان را برای شما بیان کردیم اگر تعقل کنید».
آل عمران 3: 118.

نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 2 صفحه : 73

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست