تفسیر و مفسران - معرفت، محمدهادی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 2 صفحه : 542

واژه بدین مفهوم متداول نبود؛ و این، بر قرآن عیب نیست؛ بلکه نشانه کمال آن است و احاطه آن را می‌رساند. کتابهای «تفسیر غریب القرآن» برای این به وجود آمده‌اند تا این گونه واژه‌ها را بر همگان رسا و آشنا کنند.
از این رو، هر واژه که در قرآن، با نام «غریب» خوانده می‌شود، غریبی است که در سایه کاربرد قرآن، الفت یافته؛ و نامأنوسی است که مأنوس گردیده است. غریبی نیست که رکیک و ناهمگون باشد و موجب اخلال در فصاحت قرآن گردد.
در بحث اعجاز بیانی قرآن، به طور جامع از این موضوع سخن گفتیم. نویسندگان توانمند در زمینه «تفسیر غریب القرآن» بسیارند که از روز نخست به این بعد تفسیری قرآن همّت گماشته‌اند؛ از جمله:
1. ابان بن تغلب ابو سعید بکری جریری (متوفای 141) از بزرگان تابعان و از یاران امام محمد بن علی الباقر علیه السّلام؛ او در تفسیر غریب القرآن کتابی دارد که در آن، برای روشن شدن مفهوم واژه‌ها، از شعر جاهلی کمک شایان گرفته است و با تکیه بر جمله مشهور «الشعر دیوان العرب؛ [1] شعر، فرهنگنامه عرب است» کار خود را بر همین اساس مکین، استوار کرده است.
2. محمد بن سائب کلبی کوفی، نسب‌شناس معروف و از اصحاب امامان بزرگوار، باقر و صادق علیهما السّلام است؛ ابن خلکان می‌گوید: «او صاحب تفسیر و علم نسب است و در این دو رشته سمت پیشوایی دارد. وی در سال 146 درگذشت». [2]
3. ابو جعفر محمد بن حسن رواسی، ابو ساره، لغوی کوفی (متوفای 170)؛ از اصحاب امام باقر و امام صادق علیهما السّلام که شرح حال او به عنوان دومین نگارنده کتاب «معانی القرآن» نیز آمد.
4. أبو فید مورّج بن عمرو نحوی سدوسی بصری (متوفای 174)؛ از پیشگامان اصحاب خلیل بن احمد فراهیدی است. کتابی با ارزش در غریب القرآن نوشته است. ابو الحسن اخفش می‌گوید: «قاضی یحیی بن أکثم، درباره موثّق‌ترین و مورد اعتمادترین اصحاب خلیل که بر همه تقدّم دارد و می‌توان بر علم و دانش او تکیه

[1] گفته عبد اللّه بن عباس است.
[2] ابن خلکان، وفیات الأعیان، ج 4، ص 309، شماره 634.

نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 2 صفحه : 542

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست