responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی    جلد : 2  صفحه : 519

بسازد] و «طیر»، هر رونده تیزروی است که در اختیار انسان قرار دارد، همانند اسب و قطار و هواپیما و جز آن» [1] ذهبی به طور فراگیر به موارد دیگری نیز پرداخته است. [2]
خداوند همگی را از شر اهریمن نفس نجات بخشد تا بیهوده در وادی وساوس ابلیس گام ننهیم. «إِنِ الْحُکْمُ إِلَّا لِلَّهِ عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ وَ عَلَیْهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُتَوَکِّلُونَ». [3]

تفسیر بر حسب ترتیب نزول‌

اخیرا، نوعی تفسیر ارائه شده که در آن، ترتیب زمانی نزول قرآن رعایت شده است؛ با این گمان که رعایت ترتیب نزول در فهم معانی آیات و پی بردن به مقاصد و اهداف نزول هر آیه یا هر سوره، کاملا مؤثّر است.
این نوع تفسیر، بر اساس این باور است که ترتیب کنونی سور و آیات، بر خلاف ترتیب نزول آنهاست و بدین سبب بسیاری از مفاهیم قرآنی، همچنان در پرده ابهام باقی مانده است و اگر ترتیب نزول رعایت می‌شد، ممکن بود برخی از این نارساییها وجود نداشته باشد؛ همان گونه که مصحف امیر مؤمنان علیه السّلام به دلیل رعایت ترتیب نزول، شامل آگاهیهایی است که مصحف متداول فاقد آن است؛ و به همین دلیل است که ابن سیرین از عکرمه نقل می‌کند: «اگر انس و جنّ گرد هم آیند و بخواهند مصحفی همچون مصحف علی علیه السّلام تنظیم دهند، نخواهند توانست». ابن سیرین اضافه می‌کند: «هر اندازه کوشش کردم نتوانستم بر آن مصحف دست یابم». [4] ابن جزی کلبی- با اظهار تأسف- می‌گوید: «اگر به دست می‌آمد، هر آینه علم ارزنده و گسترده‌ای در آن یافت می‌شد». [5]
مطلب قابل تذکر اینکه: پی بردن به ترتیب نزول سور، کاری آسان و در دسترس است و چنانکه در بحث از نزول قرآن بیان کرده‌ایم تاریخ بخوبی آن را ضبط و ثبت



[1] الهدایة و العرفان، ص 257.
[2] ر. ک: التفسیر و المفسرون، ج 2، ص 546- 532.
[3] «حکم [و فرمان جز از آن خدا نیست. بر او توکل کردم؛ و توکل کنندگان باید بر او توکل کنند».
یوسف 12: 67.
[4] الاتقان فی علوم القرآن، ج 1، ص 166 و ر. ک: طبقات ابن سعد، ج 2، ق 2، ص 101.
[5] ر. ک: التسهیل لعلوم التنزیل، ج 1، ص 4 (مقدمه).
نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی    جلد : 2  صفحه : 519
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست