تفسیر و مفسران - معرفت، محمدهادی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 2 صفحه : 330

تألیفات ابو محمد مکی بن ابی طالب قیسی مغربی (متوفای 437) باشد [1] که درباره قرآن و ادب و لغت، نوشته‌های فراوانی دارد.
این کتاب، بر نود باب نهاده شده که در آن، از ابعاد مختلف نکات ادبی، نحوی و لغوی قرآن سخن گفته شده است. هر باب، مخصوص نوعی از مسائل ادبی متعلق به قرآن است و به طور فراگیر، در خصوص لغت و برخی از مسائل بدیع و بلاغت بحث کرده است؛ مانند باب 19 که درباره آنچه از فنّ ازدواج کلامی و مطابقه و مشاکله و مانند آن در قرآن آمده سخن گفته است. و باب 35 در خصوص فنّ تجرید؛ و باب 83 که در آن، از تفنّن در خطاب و فنّ التفات از غیبت به خطاب و از خطاب به غیبت و از غیبت به حالت تکلّم سخن گفته شده است؛ و نیز درباره قرائات مرتبط با جنبه اعراب و بلاغت سخن گفته است؛ مانند باب 87 که در آن، درباره قرائاتی که در کتاب سیبویه آمده سخن گفته است و باب 88، در انواع دیگر قرائات است. در بقیه ابواب تنها درباره نحو و اشتقاقات بحث کرده است.
این کتاب، سودمندترین کتاب در فنّ خود به شمار می‌رود و برای کسانی که به مباحث ادبی قرآن دل باخته‌اند یگانه منبع سرشار نکات و دقایق ادبی و لغوی قرآن- در سطحی بالا- است.
کتاب «مشکل اعراب القرآن»، نوشته مکی بن ابی طالب، در دو جلد چاپ شده.
نوشتاری است لطیف و دقیق در حلّ مشکلات اعرابی قرآن که به ترتیب سوره‌ها نگاشته شده است. نویسنده در آن، با این منظور که معانی عالیه قرآن از پرده ابهام بیرون آید و روشن و آشکار گردد به حلّ مشکلات ادبی و نحوی قرآن پرداخته است؛ زیرا با روشن شدن اعراب است که معنا روشن می‌گردد و فهم ترکیب ادبی کلام بهترین وسیله برای معناست. او در مقدمه چنین می‌گوید: «چون با شناخت کامل جنبه ادبی کلام می‌توان بیشترین معانی را دریافت و اشکالات را برطرف کرد؛ آنگاه است که بهره‌های کلام آشکار و ظرافتهای خطاب بر ملا می‌گردد و مراد گوینده به دست می‌آید».
وی همچنین می‌گوید: «بیشتر نوشته‌ها را در اعراب القرآن دیدم [و متوجه شدم

[1] ر. ک: اعراب القرآن، پیوست شماره 5، ص 1099- 1096.

نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 2 صفحه : 330

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست