نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 2 صفحه : 208
مقدمه پنجم، درباره منع از تفسیر به رأی و بیان معنای آن؛ مقدمه ششم، در تحریف ناپذیری قرآن؛ مقدمه هفتم، در بیان اینکه قرآن تبیان و روشنگر همه چیز است و اصل و اساس معارف دینی و قواعد احکام شرعی در آن آمده است؛ مقدمه هشتم، درباره قرائتهای مختلف قرآن و ارزش آنها؛ مقدمه نهم، در بیان نزول دفعی و تدریجی قرآن؛ مقدمه دهم، در بیان چگونگی شفاعت قرآن و ثواب تلاوت و حفظ آن. مقدمه یازدهم، درباره چگونگی تلاوت قرآن و آداب آن؛ و مقدمه دوازدهم، در توضیح پارهای از اصطلاحات تفسیری که مؤلف در خلال تفسیر آنها را به کار برده است. این تفسیر- در مجموع- از جمله تفاسیر نفیس و ارزشمند و فراگیر است که نزدیک به همه روایات اهل بیت علیهم السّلام در ارتباط با تفسیر یا تأویل آیات در آن گرد آمده است. گرچه در مواردی مؤلف، غث و سمین و سره و ناسره را به هم آمیخته است.
روش فیض کاشانی در تفسیر
مرحوم فیض در آغاز، به تفسیر لغوی آیات پرداخته و در پارهای از موارد اعراب مربوط را هم بیان کرده و سپس روایات مأثور از اهل بیت علیهم السّلام را در تفسیر آیات آورده است. او در نقل احادیث بر تفاسیر قمی و عیاشی و دیگر کتابهای معروف حدیث تکیه کرده است؛ ولی در نقل روایت تنها به نقل احادیث صحیح اکتفا نکرده، بلکه هر حدیثی را که با موضوع آیات متناسب دیده است آورده و با ذکر منابع و مآخذ مربوط، مسؤولیت بررسی صحت و سقم آنها را از عهده خود برداشته است. اشکال عمدهای که بر او وارد است این است که در بسیاری از موارد، حدیث را به گونهای نقل کرده است که خواننده را به اشتباه میاندازد؛ چنانکه گمان میکند روایت طرح شده، تفسیر قطعی آیه است؛ در حالی که در بسیاری موارد، چنین نیست. این تفسیر تعداد زیادی از اسرائیلیات و احادیث ضعیف را در بر دارد و در پارهای از موارد، سخنانی عرفانی بر قلم رانده که ظاهرا تأویل آیه است ولی با ظاهر
نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 2 صفحه : 208