responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی    جلد : 1  صفحه : 84

سایر شرایط تفسیر نیز برخوردار نیست، که چنین اجتهادی البته مورد نهی و قابل نکوهش است» [1].
ولی سر باز زدن برخی از پیشینیان از تفسیر قرآن به دلیل اعتماد نداشتن به خود و کمی بضاعت علمی آنان درباره مفاهیم کلام خداوند بوده است، ولی دانشمندان آگاه به مقاصد شریعت، با جرأت علمی تمام و احاطه کامل و همه جانبه بر مفاهیم قرآن، به وادی تفسیر گام نهاده‌اند و تفسیر به رأی هم به طور مطلق مورد نهی قرار گرفته است نه- چنان که ذهبی پنداشته- یک قسم از آن؛ اما آنچه او را دچار این توهم کرده این است که وی تفسیر به رأی را به معنای اجتهاد دانسته و آن را در مقابل تفسیر مأثور قرار داده است، و گرنه شکی نیست که به کار بستن اجتهاد برای استنباط مفاهیم آیات کریمه قرآن، چنانچه با شیوه متعارف صورت پذیرد درست و جایز است؛ لذا تفسیر به رأی- که به طور مطلق مورد منع قرار گرفته- همان تکروی در تفسیر یا تحمیل رأی بر قرآن کریم است؛ چنان که گذشت.

حجیت ظواهر قرآن‌

ممکن است برخی دچار این پندار باشند که به ظاهر آیات قرآن کریم نمی‌شود تمسک جست، چون ظاهرش آراسته، باطنش ژرف و اعماقش دست نیافتنی است و عوامل باز دارنده از تمسک به ظاهر آیات- از قبیل تخصیص، تقیید، نسخ، تأویل و ...- هم بسیار است، ولی این مدعا با فرمان تدبر در آیات و تشویق بر تعمق در آن و استخراج گوهرهای تابناک آن ناسازگار است.
«أَ فَلا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلی قُلُوبٍ أَقْفالُها» [2].
«فَإِنَّما یَسَّرْناهُ بِلِسانِکَ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ» [3].
«وَ لَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّکْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّکِرٍ» [4].



[1] التفسیر و المفسرون، ج 1، ص 264 و 255.
[2] «آیا به آیات قرآن نمی‌اندیشید؟ یا (مگر) بر دل‌های‌شان قفل‌هایی نهاده شده است؟» محمد 47: 58.
[3] «در حقیقت، (قرآن) را بر زبان تو آسان گردانیدیم، امید که پند پذیرند» دخان 44: 58.
[4] «و قطعا قرآن را برای پند آموزی آسان کرده‌ایم، پس آیا پند گیرنده‌ای هست؟» قمر 54: 17.
نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی    جلد : 1  صفحه : 84
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست