نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 1 صفحه : 424
مذهب زیدیه گرویده بود. علامه در «خلاصه» میگوید: «او بر مذهب ما نیست». ثقة الاسلام کلینی از او روایت کرده است. [1]
19. ابن عیینه
ابو محمد سفیان بن عیینه هلالی کوفی، در سال 163 در مکه رحل اقامت افکند و همان جا ماند تا اینکه در سال 198 درگذشت. او از بزرگان سلف، از جمله امام جعفر بن محمد صادق علیه السّلام روایت کرده است و بسیاری از بزرگان اهل حدیث نیز از او روایت کردهاند. احمد بن حنبل میگوید: «در میان فقیهان کسی را به اندازه او دانا به قرآن و سنن ندیدم». ابن سعد او را «ثقه، ثبّت، کثیر الحدیث و حجت» میخواند. امام شافعی میگوید: «کسی را در فرآوردن مسائل علمی مانند ابن عیینه ندیدم. هیچ کس نسبت به مسائل فقهی از او آشناتر نبود». درباره علم و فقاهت و حدیث و گستردگی دانش وی سخن بسیار گفتهاند. [2] نجاشی میگوید: «او نوشتهای دارد که از گفتار جعفر بن محمد فراهم آورده است»؛ آنگاه طریق (سند) خود را نسبت به آن نوشته، از وی بیان میکند. شیخ طوسی و برقی او را از اصحاب امام صادق علیه السّلام شمردهاند. ابن داود او را از ممدوحین یاد میکند. احادیثی که درباره ذم وی آوردهاند، به سفیان ثوری مربوط است. ثقة الاسلام کلینی در «کافی» و شیخ طوسی در «تهذیب» و علی بن ابراهیم قمی در «تفسیر» از او روایت کردهاند. [3]
20. ابن زید
عبد الرحمان بن زید بن اسلم عدوی مدنی (متوفای 182) مشهور به «ابو زید»؛ پدر او از فقیهان به نام مدینه بود. خود او جزو مفسران و فقیهان به شمار میرود. کتاب او
[1] ر. ک: اعیان الشیعه، ج 7، ص 266- 264. معجم رجال الحدیث، ج 8، ص 154- 151. تهذیب التهذیب، ج 4، ص 111، شماره 199. [2] تهذیب التهذیب، ج 4، ص 117، شماره 205. [3] ر. ک: معجم رجال الحدیث، ج 8، ص 157، شماره 5236.
نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 1 صفحه : 424