نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 1 صفحه : 419
میرود که در «تفسیر طبری»، «مجمع البیان» و غیره، از آن فراوان آورده شده است. اخیرا استاد عبد الرزاق حرز الدین آن را جمعآوری و به صورت جداگانه به شیوهای پسندیده و شایان توجه به چاپ رسانده است.
9. شبل بن عباد
ابو داوود شبل بن عباد مکی (متوفای 148) از قرّاء و مفسران شناخته شده است. ابو جعفر طبری از طریق مثنّی بن ابراهیم از ابو حذیفه از وی در تفسیر و تاریخ روایت دارد و یکی از منابع تفسیری ثعلبی در «الکشف و البیان» به شمار میرود. احمد بن حنبل و یحیی بن معین او را توثیق نمودهاند. ابن حبّان او را در «ثقات» یاد کرده است. [1]
10. ابن جریج
عبد الملک بن عبد العزیز بن جریج؛ اصالتا رومی است. در سال 80 در مکه متولد شد و به سال 150 در همان جا وفات یافت. او فقیه حرم مکی و امام اهل حجاز شمرده میشود و اول کسی است که در جمع و تدوین حدیث، نظم و ترتیب خاصی را در مکه به وجود آورد. احمد بن حنبل درباره او میگوید: «او گنجینه دانش بود». در فراگیری دانش شهره بود. آراء ابن عباس را در تفسیر از شاگردان او فرا گرفت. ابن جریج تفسیری دارد که مأخذ طبری و ثعلبی و دیگران بوده است. نسخهای از آن نزد سید بن طاووس بوده که از آن به «نسخة عتیقة جیّدة» یاد میکند و در کتاب «سعد السعود» که به سال 651 تألیف شده است، بخشهایی از آن را نقل میکند. [2] این تفسیر با استخراج و تحقیق علی حسن عبد الغنی در مصر به چاپ رسیده است. [3] شرح حال او هنگام بیان اسناد تفسیری منسوب به ابن عباس (سند پنجم)
[1] تاریخ التراث العربی، مجلد اول، ج 1، ص 82. و تهذیب التهذیب، ج 4، ص 306- 305، شماره 522. [2] ر. ک: سعد السعود، ص 221 و نیز ر. ک: إتان کلبرگ، کتابخانه ابن طاووس، ص 536، شماره 562. [3] ر. ک: دکتر عبد الوهاب طالقانی، تاریخ تفسیر، ص 115.
نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 1 صفحه : 419