تفسیر و مفسران - معرفت، محمدهادی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 1 صفحه : 277

می‌بینی که مردم به تو محتاجند و با آنکه در میان آنان اصحابی هستند که تو می‌شناسی؟ چنین بود که ابن عباس به دانش آموختن روی آورد. وی می‌گوید:
هر گاه می‌شنیدم که در میان اصحاب کسی هست که از پیامبر حدیثی دارد به سوی او می‌شتافتم و در حالی که وزش باد سوزان گونه‌ام را آزار می‌داد بر در خانه‌اش می‌نشستم تا هنگامی که از خانه بیرون آید و می‌گفت: ای پسر عموی پیامبر! چه چیز تو را به اینجا کشانده؟ خواسته تو چیست؟ می‌گفتم: شنیده‌ام حدیثی از پیامبر نزد خود داری، و او می‌گفت: کسی را در پی من می‌فرستادی تا خود نزد تو آیم.
می‌گفتم: من سزاوارترم که بر در خانه تو بیایم» [1]. او را به دلیل فزونی دانش «بحر» نامیده‌اند- چون دریایی از علم می‌نمود- و از مجاهد روایت شده که او را «حبر امت»- یعنی سرآمد دانشمندان- می‌خواند. محمد ابن حنفیه او را ربانی این امت- یعنی دانشور الهی- لقب داده بود [2] و القابی دیگر که همگی از جایگاه بلند علمی او حکایت دارد.
هنگامی که به تفسیر قرآن می‌پرداخت شگفتی همگان را بر می‌انگیخت. ابو وائل می‌گوید: «با یکی از دوستانم حج گزاردم. ابن عباس نیز در سفر حج بود و به خواندن سوره نور و تفسیر آن آغاز نمود. دوستم گفت: سبحان اللّه! این چه دانشی است که از مغز این مرد تراوش می‌کند که اگر مردم ترک زبان- که در آن روزگار مسلمان نشده بودند- بشنوند بی‌گمان مسلمان می‌شوند!». در روایت دیگری از شقیق آمده است: «من سخنی همچون سخن این مرد ندیده و نشنیده‌ام. اگر پارسیان و رومیان آن را بشنوند البته مسلمان خواهند شد». عبد اللّه بن مسعود می‌گوید: «نیکوترین ترجمان قرآن ابن عباس است» [3]. در گذشته سخن مسروق بن اجدع را آوردیم که می‌گوید: «اصحاب محمد را همچون آبگیرهایی یافتم که برخی یک مسافر را سیراب می‌کند و برخی دو و برخی گروه کثیری از مردم را». در عبارت دیگر آمده: «اگر تمام اهل زمین بر آن فرود آیند همه را سیراب

[1] همان، ص 538.
[2] همان، ص 535.
[3] همان، ص 537.

نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 1 صفحه : 277

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست