امام بدر الدین زرکشی می‌گوید: «سرآمد مفسران از صحابه، علی بن ابی طالب است و سپس ابن عباس که حیات خود را وقف تفسیر کرده بود؛ لذا تفسیر به جای مانده از وی افزون از تفسیر بر جای مانده از علی است، گرچه ابن عباس تفسیر خود را از علی گرفته است» [2].
ذهبی می‌گوید: «علی اقیانوسی از دانش و شخصیتی توانمند در مقام استدلال بود؛ دارای ذوق سرشار در مقام استنباط و بهره بالایی در فصاحت، خطابه و شعر بود. عقلی رشید و بصیرتی نافذ داشت. در موارد فراوان، صحابه برای فهم مبهمات امور و روشن شدن مشکلات بدو پناه می‌بردند و پیامبر آنگاه که وی را به قضاوت یمن فرستاد برای او دعا کرد و فرمود: «بار الها! زبانش را استوار بدار و قلبش را به حق رهنمون ساز» او انسانی موفق بود و نظری صائب داشت؛ مشکل گشای مبهمات بود [3] تا آنجا که بدو مثل زده‌اند و گفته‌اند: قضیّة و لا أبا حسن لها! [4]- آنگاه