يا زين الدين، از اهالى سارى مازندران و از مفاخر علماى اماميّه و مشايخ شيعه اواخر قرن ششم هجرت ميباشد كه فقيهى است محدّث رجالى متكلّم اديب نحوى مفسّر واعظ محقّق شاعرمنشى بليغ جامع فنون فضائل و كثير المشايخ. احمد بن ابيطالب طبرسى صاحب احتجاج، فضل بن حسن طبرسى صاحب مجمع البيان، زمخشرى صاحب كشّاف، شيخ ابو الفتوح مفسّر معروف رازى، قطب راوندى و جمعى از اجلّاى ديگر وقت (كه حصرانها متعسّر ميباشد) از مشايخ او بوده و از ايشان روايت كرده است. كتاب كشّاف و فايق و ربيع الابرار را از خود زمخشرى كه مؤلف آنها است خوانده و در روايت آنها اجازه داشت، از شيخ طوسى نيز گاهى بيك و گاهى بدو واسطه روايت نموده است و محقّق، صاحب شرايع نيز بيك واسطه از وى روايت ميكند. علاوه بر علماى رجال شيعه علماى عامّه نيز او را تجليل و تبجيل كرده و بشرح حال او پرداخته و با صدوق اللّهجة و مليح المحاوره بودن و كثرت علم و عبادت و خشوع و تهجّد و دائم الطهاره گيش ستوده‌اند.

از كتاب وافى بالوفيات صفدى نقل است كه ابن شهرآشوب در سنّ هشت سالگى اكثر قرآن را حفظ كرد، در اصول مذهب شيعه و علم قرآن بغايت رسيد، از بلاد بعيده محل توجه بود، در ايّام مقتفى عباسى بمنبر رفته و مواعظ او مورد شگفت و تحسين خليفه گرديد و خلعتى بدو عنايت شد. از تأليفات او است:

1- الاربعين فى مناقب سيدة النساء فاطمة الزهراء ع 2- الاسباب و النزول على مذهب آل الرسول ع 3- انساب آل ابيطالب ع 4- اعلام الطرائق فى الحدود و الحقائق 5- الانصاف 6- الاوصاف 7- بيان التنزيل 8- الحاوى 9- شرح فصول خمسين ابن معط در نحو 10- مائدة الفائدة 11- متشابه القرآن كه در اين اواخر در طهران چاپ شده است 12- المثال فى الامثال 13- مثالب النواصب 14- المخزون المكنون فى عيون الفنون 15- معالم العلماء كه در طهران چاپ شده است 16- مناقب آل ابيطالب كه در طهران در دو مجلد چاپ سنگى شده و از نفايس كتب اماميه است 17- المنهاج و غيرها. مخفى نماند موافق آنچه صاحب ذريعه در مشيخه خود نقل كرده ابن ادريس از همين ابن شهرآشوب بعبارت ابن كياكى تعبير مينمايد و از اين مطلب استظهار كرده كه نام ابو نصر پدر شهرآشوب كياكى بوده است.