نام کتاب : ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب نویسنده : مدرس تبریزی، محمدعلی جلد : 8 صفحه : 109
در اثر سرعت قلمى هم كه داشته كتب بسيارى استنساخ نموده و مدتى متصدى قضاوت حلب هم بوده و تمامى عمر خود را در تأليف و تدريس و فتوى مصروف داشته است. از تأليفات او است:
1- اخبار المستفادة فى ذكر بنى جرادة كه در شرح حال افراد اين خانواده تأليف كرده است، ياقوت حموى اين كتاب را از خود مؤلف خوانده و گويد: وجه تسميه و سبب شهرت ايشان به بنى العديم را از وى پرسيدم اظهار بىاطّلاعى كرده و گفت افراد خانواده نيز بىاطّلاع هستند، اين نام، محدث بوده و اسلاف ما بدان معروف نبوده و چيزى بنظرم در اين باب نميرسد جز اينكه جدّ جدّم قاضى ابو الفضل هبة اللّه بن احمد بن يحيى با همه ثروتى كه داشته هميشه در اشعار خود از فقر و پريشانى شكايت ميكرد، بهمين جهت به عديم شهرت يافته و خانوادهاش نيز به بنى العديم معروف شدند و بعد از اين جمله گفت اگر اين هم سبب اين شهرت نبوده باشد سبب ديگرى را سراغ ندارم.
نگارنده گويد: بنابراين كه هبة اللّه مذكور، موصوف به عديم باشد بايد خودش و پدرش احمد، موصوف به ابن العديم نباشند و حال آنكه ايشان نيز از افراد بنى العديم بودهاند اينك در وجه تسميه، قول خود ياقوت را تاييد مينمايد كه چون يحيى پدر احمد كه جدّ اعلى عمر است عديم و بىچيز بوده لذا هريك از اولاد او به ابن العديم مشهور و خانوادهاش نيز به بنى العديم شهرت يافتهاند 2- بغية الطلب فى تاريخ حلب كه شرح حال اعيان حلب را بترتيب اسامى حاوى، چهل مجلّد از آن به مبيضه نقل، بقيهاش در مسوّده باقى و بواسطه حلول اجل حتمى نقل به مبيضه نشده است و ذيلهاى بسيارى براى آن نوشتهاند 3- تبريد حرارة الاكباد فى الصبر على فقد الاولاد 4- الخط و علومه و آدابه و وصف ضروبه و اقلامه 5- الدرارى فى ذكر الذرارى 6- رفع الظلم و التجرى عن ابى العلاء المعرى 7- زبدة الحلب فى تاريخ حلب كه با ترجمه لاتينى در پاريس چاپ شده است 8- ضوء المصباح فى الحث على السماح و از اشعار ابن العديم عمر است:
فوا عجبا من ريقه و هو طاهر
حلال و قد اضحى على محرما
هو الخمر لكن اين للخمر طعمه
و لذته مع اننى لم اذقهما
نام کتاب : ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب نویسنده : مدرس تبریزی، محمدعلی جلد : 8 صفحه : 109