در مجالس حضرت رسالت ص و در بدر و احد و خندق و ديگر غزوات آن حضرت و بعد از وفات آن حضرت نيز در غزوه تبوك و در نماز و دفن حضرت صديقه طاهره ع و در تجهيز و تكفين و دفن ابو ذر غفارى حاضر و يكى از عشره مبشره و هم يكى از دوازده تن بوده كه تحت عنوان اثنى عشر تذكر داديم او نخستين كسى است كه در مكّه معظّمه قرآن مجيد را جهرا و علنا خوانده و در محضر حضرت نبوى ص نيز جهارا ميخوانده است و با آن‌همه فشارى كه از كفّار بدو مى‌رسيده اصلا منصرف نميگشت. نيز از طرف عمر براى تعليم قرآن و احكام دينيّه بكوفه رفت و وزارت عمّار بن ياسر كه امارت آن بلده را داشته نيز از طرف خلافت بدو مفوض شد و خليفه كتبا اشعار داشت كه اين دو نفر از نجباى اصحاب بوده و هم عبد اللّه را بنفس خودش ترجيح داد.

عبد اللّه علاوه بر علم قرآن مجيد در حديث نيز متبحّر و احاديث شريفه بسيارى استماع و حفظ نمود، ابن عباس و جماعت بسيارى از اصحاب و تابعين از وى روايت حديث مينمايند. مخفى نماند كه اشتهار عبد اللّه به ابن ام عبد بجهت انتساب بمادرش ميباشد كه كنيه امّ عبد داشته و او نيز از صحابيات نسوان است.

وفات عبد اللّه بسال سى و دويم هجرت در مدينه واقع شد، در بقيع مدفون گرديد و زبير بن عوام يا عمّار بن ياسر بجنازه‌اش نماز خواند. احمد رفعت گويد (و العهدة عليه) كه در حوالى چهلم و پنجاهم هجرت در شام وفات يافت و مسواك و نعلين حضرت رسالت را هم وسيله مفخرت و سعادت جهان قيمت خود داشتى. در تاريخ حشرى گويد: عبد اللّه بن مسعود قاتل ابو جهل و از اصحاب صفّه حضرت پيغمبر ص بوده و مرقد او در قصبه دهخوارقان (هشت فرسخى تبريز) است (و العهدة عليه).

(ص 206 ج 1 نى و 48 هب و 13 ج 5 فع و 3105 ج 4 س و كتب رجاليه و اطلاعات متفرقه)

ابن ام قاسم- حسن‌

- بن قاسم بن عبد اللّه بن على، مرادىّ القبيلة، مراكشىّ الاصل، مصرىّ الولادة، ابو محمد الكنية، ابن ام قاسم الشّهرة، بدر الدين اللّقب، مالكىّ المذهب، از علماى ادباى قرن هشتم هجرت ميباشد كه فقيه‌