نيشابورى- جعفر بن محمد

- بن مظفّر بن محمد بن احمد بن محمد بن عبد اللّه بن حسن بن حسن بن على بن الحسين بن على بن ابيطالب ع، علوى امامى‌مذهب، مكنّى به ابو ابراهيم، از اكابر فضلاى نيشابور ميباشد كه در سال چهارصد و چهلم هجرت ببغداد رفت و در آنجا بنقل حديث از حاكم نيشابورى و ابو عبد الرحمن سلمى و ديگر مشايخ وقت پرداخت و خطيب بغدادى هم از وى روايت مينمايد. جعفر بسال چهارصد و چهل و هشتم هجرت در نيشابور درگذشت. در تنقيح المقال شيخ منتجب الدين نقل كرده كه ابو ابراهيم جعفر بن محمد بن مظفّر واعظ حسينى ثقه است و بس ظاهرا همين جعفر نيشابورى است. (ص 187 ج 2 نى و غيره)

نيشابورى- حسن بن محمد بن حبيب‌

- واعظ، مكنّى به ابو القاسم، از علماى اوائل قرن پنجم هجرت ميباشد. موافق آنچه در صفحه اوّل كتاب عقلاء المجانين ذيل، بواسطه ياقوت حموى از عبد الغافر نقل شده اديبى است نحوى واعظ قارى مورّخ مفسّر، در غزوات و قصص و سير باخبر، در علوم قرائت و معانى قرائات مختلفه امام عصر خود و در آن علم شريف و علوم ادبيّه مصنّفاتى دارد. براى عوام موعظه و براى اهل علم تدريس ميكرد، علم بسيارى در نيشابور بجهت او انتشار يافته و از مصنّفات او است:

1- تفسير قرآن مجيد كه بتفسير نيشابورى قديم معروف و آن غير از تفسير نيشابورى نظام اعرج سابق الذكر است 2- عقلاء المجانين كه در سال هزار و سيصد و چهل و سيّم هجرت در مصر چاپ شده و از اشعار حسن بن محمد است.

حسن، در بدايت حال كرامى مذهب بوده و اخيرا مذهب شافعى را ستود و عبد الملك ثعالبى سابق الذكر نيز از اكابر تلامذه وى بوده است. وفات حسن در سال چهارصد و ششم هجرى قمرى واقع گرديد. (كف و عقلاء المجانين فوق)