نام کتاب : ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب نویسنده : مدرس تبریزی، محمدعلی جلد : 6 صفحه : 143
نجم الدين- كاهى
- بعنوان كاهى ابو القاسم نگارش يافته است.
نجم الدين- كبرى، احمد بن عمر بن محمد
- صوفى خيوقى خوارزمى، مكنّى به ابو الجناب، ملقّب به نجم الدين و طامة الكبرى، معروف به نجم الدين كبرى، از مشاهير عرفا و اكابر مشايخ متصوفه ميباشد كه عارفى بوده واصل، صوفى كامل، سلسله كبرويّه از سلاسل صوفيّه بدو منسوب، كرامات بسيارى نيز در كتب مربوطه بدو منتسب، در ارشاد و تربيت اهل سلوك رويه مخصوصى داشته كه ديگران نداشتهاند.
اصول طريقت و تصوف را از بابا فرج (فرخ خل) تبريزى و شيخ اسمعيل قصرى و پدرزن خود شيخ شطاح سابق الذكر و ديگر مشايخ وقت فراگرفته و بمقامى بس عالى رسيد. نجم الدّين رازى عبد اللّه، مجد الدّين بغدادى، سعد الدين حموئى، سيف الدين باخرزى، رضى الدين، بهاء الدين ولد پدر ملّاى رومى و اكثر مشايخ وقت (كه شرح حال هريكى در محل مقتضى از اين كتاب نگارش يافته) از مريدان وى بودهاند. از آنرو كه بهر كسى نظر انداختى بمرتبه ولايت و بمقامى عالى رسيدى او را شيخ ولىتراش نيز گويند. كبرى گفتن او نيز بجهت آن است كه از كثرت فطانت و ذكاوت تمامى مشكلاتى را كه از وى سئوال ميكردهاند حلّ مىنمود. و چون هركسى را كه با وى جدل و مناظره ميكرد غالب ميآمد او را طامة الكبرى ميگفتند (بلاى بزرگ) كه طامه در زبان عرب از اسامى روز قيامت و هم داهيهايست كه بديگر دواهى غالب و فايق آيد و بعد از آن بجهت كثرت استعمال لفظ طامه را نيز انداخته و تنها كلمه كبرى را لقب خودش نمود كه بضميمه ديگرش، به نجم الدين كبرى مشهور گرديد. ابو الجناب گفتن او (بصيغه مبالغه) بجهت كثرت اجتناب او از دنيا بوده و گويند كه اين كنيه در عالم واقعه از طرف حضرت رسالت ص بدو عنايت شده و در اين معنى گفتهاند:
قد قال له رسولنا فى الرؤيا
اذ شاهده انت ابو الجناب
از تأليفات او است:
1- رسالة الخائف الهائم عن لومة اللائم و نظير آن در طريقت تأليف نشده است
نام کتاب : ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب نویسنده : مدرس تبریزی، محمدعلی جلد : 6 صفحه : 143