ور لاشى‌اند فعل نيايد ز چيز نى‌

وين هردو در تن تو بافعال ظاهرند

آنكو جدا كند بخرد جوهر از عرض‌

داند كه اين دو چيز لطيفند و جوهرند

اهل تميز و عقل از اين دامگاه صعب‌

غافل نيند گرچه در اين دامگه درند

گيتى چو جسم و صورت ايشان درو بصر

عالم درخت پربر و ايشان در او برند

درهاى حكمتند حكيمان روزگار

وينها كه چون خرند همه از پس درند

آن عاقلان كه زير قدم روز عزّ و فخر

جز فرق مشترى و سر ماه نسپرند

گيتى همه بيابان، ايشان رونده رود

مردم همه مغيلان، ايشان صنوبرند

اى حجّت زمين خراسان بسى نماند

تا اهل جهل روز و شب خويش بشمرند

اندر مشيمه عدم از نطفه وجود

هردو مصوّرند ولى نامصوّرند

محسوس نيستند و نگنجند در حواس‌

نايند در نظر كه نه مظلم نه انورند

پروردگان دايه قدسند در قدم‌

گوهر نيند اگرچه باوصاف گوهرند

زينسوى آفرينش و زانسوى كاينات‌

بيرون و اندرون زمانه مجاورند

اندر جهان نيند هم ايشان و هم جهان‌

در ما نيند و در تن ما روح پرورند

گويند هردو هردو جهانند از اين قبيل‌

در هفت كشورند نه در هفت كشورند

اين روح قدس آمد و آن ذات جبرئيل‌

يعنى فرشتگان پرانند و بى‌پرند

من چاكر و غلام كسائى كه او بگفت‌

جان و خرد، رونده بر اين چرخ اخضرند

روزى دهان پنج حواس و چهار طبع‌

خالى گران نه فلك و هفت اخترند

هان تا از آن گروه نباشى كه در جهان‌

چونگاو ميخورند و چو گرگان هميدرند

يا كافرى بقاعده يا مؤمنى بحق‌

همسايگان ما نه مسلمان نه كافرند

از نور تا بظلمت و از اوج تا حضيض‌

از باختر بخاور و از بحر تا برند

هستند و نيستند و نهانند و آشكار

هم بى‌تواند و با تو بيك خانه اندرند