نام کتاب : ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب نویسنده : مدرس تبریزی، محمدعلی جلد : 3 صفحه : 214
شريف الشهرة، استرابادىّ الاصل، جرجانىّ المولد، شيرازىّ المدفن، از اكابر علما و اعيان متكلّمين حكماى اهل سنّت و جماعت ميباشد كه داراى فهم عميق، فكر دقيق، عجيب التّصرف، كثير التّحقيق، در تمامى علوم عربيّه و فنون حكمت ماهر، مراتب تحقيق عميق و دقّت نظر وى معروف، بعلّامه موصوف، از شاگردان قطب الدين رازى، استاد محقّق دوانى، از معاصرين ملا سعد تفتازانى بوده و مناظرات بسيارى با وى داشته كه در السنه داير و در كتب تراجم مشهور است. در زمان شاه شجاع بن مظفّر در شيراز، در بيست سالگى، انواع علوم متداوله را تدريس ميكرد. تأليفات طريفه و مصنّفات منيفه متنوعه او كه در منطق و كلام و حكمت و علوم ادبيّه و غير اينها داشته و در هرديار در غايت اشتهار و مرجع استفاده صغار و كبار و طبقات مختلفه علمى ميباشند بهترين معرّف تبحّر و تفنّن و جامعيّت و بارعيّت وى بوده و بالاطراف حاكى از مراتب عاليه كماليّهاش هستند.
1- الاصول المنطقية 2- الترجمان فى لغات القرآن 3- تعريفات العلوم و تحديدات الرسوم در بيان مصطلحات فقها و محدثين و مفسرين و متكلمين و نحاة و صرفيين و اين كتاب در استانبول فقط بنام تعريفات چاپ شده است 4- حاشيه آداب البحث عضد الدين ايجى 5- حاشيه حكمة العين 6- حاشيه شرح شمسيه قطب الدين رازى كه در استانبول چاپ شده است 7- حاشيه شرح كافيه رضى استرآبادى كه بنحو رضى معروف است 8- حاشيه شرح مطالع 9- حاشيه كشاف زمخشرى كه در حواشى بعضى از چاپهاى خود كشاف چاپ شده است 10- حاشيه مطول تفتازانى كه در استانبول چاپ شده است 11- شرح تصريف عزى كه در استانبول چاپ شده است 12- شرح تصور و تصديق شمسيه كه چاپ شده است 13- شرح سراجيه يا فرائض سراجيه سجاوندى كه در قازان چاپ شده است 14- شرح فرائض سراجيه كه همان شرح سراجيه است 15- شرح كافيه ابن حاجب كه بزبان پارسى و به شرح گيپائى مشهور است. در وجه اين شهرت گويند كه سيد شريف در اوائل جوانى در اوقات مدرسهنشينى، بتعليم و تربيت پسر كلّهپزى مشغول بود، آن كلّهپز نيز هرروز ناهارى براى سيد كه استاد پسرش بوده تهيه مينمود. سيّد هم اين شرح را براى وى نگاشته و بهمين جهت بشرح گيپائى شهرت يافته است كه گيپا در زبان پارسى بمعنى كلّه و گيپائى كلّهپز را گويند. بسحق گويد:
گيپاپزان سحر كه سر كلّه وا كنند
آيا بود كه گوشه چشمى بما كنند
نام کتاب : ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب نویسنده : مدرس تبریزی، محمدعلی جلد : 3 صفحه : 214