گفتار چهارم

گستره‌ي شريعت در عرصه نظام تربيتي

در اين گفتار به پرسش‌هايي از اين دست مي‌پردازيم که آيا بين و تربيت رابطه‌اي وجود دارد يا خير؟ آيا قلمرو دين آن‌قدر وسيع است که تمام انديشه‌ها و قوانين و مباني و اصول و روش‌ها و اهداف تربيتي را به ما ارائه کند؟ آيا با رشد و توسعه‌ي علوم تجربي و بشري، به ويژه علوم تربيتي، قلمروي براي دين در اين وادي مي‌ماند؟ و در صورتي که دين اسلام توان بيان تمام نکات ريز و درشت نظام تربيتي را داشته باشد، چه حاجتي به علوم تجربي و کاوش‌هاي دقيق آزمايشگاهي خواهيم داشت؟

براي پاسخ‌يابي اين پرسش‌هاي و در نهايت روش کشف نظام تربيتي اسلام، بايد به سراغ قرآن و روايات معتبر از پيشوايان معصوم (ع) برويم، تا با گزينش گزاره‌هاي تربيتي و نيز ترتيب صحيح و منظم آن‌ها، به کشف مباني، اهداف، اصول و روش‌هاي تربيتي نايل آييم. به هر حال، مراجعه به کتاب و سنت و استفاده از شيوه‌هاي اجتهاد و استنباط فقهي براي يافتن پاسخ اين پرسش‌ها ضرورت دارد.

اهميت و ضرورت تحقيق در نظام تربيتي اسلام

1. انسان با تمام رشد و توسعه‌اي که در زمينه‌هاي گوناگون علوم و تکولوژي و صنعت داشته، تاکنون از درمان انحرافات اخلاقي و تربيتي عاجز مانده است و اين بحران و گرفتاري ناشي از نبود نظام صحيح تربيتي و آن هم زاييده‌ي فقدان شناخت صحيح نسبت به خدا، انسان و جهان است. مباني نظام‌هاي اخلاقي و تربيتي با اتکا به فلسفه‌هاي گوناگون اجتماعي در غرب و شرق عالم و بي‌توجهي به منابع غيبي، هم چون قرآن به