نام کتاب : قرآن هرگز تحريف نشده نویسنده : حسن زاده آملي، حسن جلد : 1 صفحه : 39
جز اينها علل ديگرى هم گفته شده , كه آنها را سبب و علت قرار دادن مشكل است
. و چه بسا گفته مى شود : گفته مشهور حكمت است نه علت [1] .
يكى از دانشمندان در مورد اين حكمت فرموده است : نبودن
( بسم الله)
در اول اين سوره دلالت دارد بر اينكه
( بسم الله) . . .
يك آيه از هر سوره مى باشد بخاطر اينكه استثناء به فعل همچون استثناء به گفتار
آلت سنجش عموم است .
در( اتقان) , قشيرى به سند صحيح روايت كرده است( : نبودن
بسم الله
) . . . در ابتداى سوره برائت بدين علت است كه جبرئيل در آن
بسم الله
را نازل نكرد . و در شاطبيه گويد :
([
و بسمل بين السورتين[ ب] سنة *** [ ر] جال[ ن] موها[ د] ربة و تجملا
[2]
[1]هر نوع معرفت واقعى كه براى رسيدن به حقيقت باشد( حكمت) خوانده مى
شود
, و( علت) آن است كه سبب پيدايش يا مؤثر در پيدايش چيزى باشد و در مقام
وجود و قوام خود , معلول محتاج به آن باشد و فرق آن يا( سبب) آن است كه(
مسبب) توسط سبب حاصل مى شود و در صورتى كه( علت) موجد و پديد آورنده(
معلول) است و اسرار احكام جزء علت است كه سبب باشد و گاهى علت ناقصه
است كه آن را وجه مصلحت و مقتضاى حال و جعل حكمت گويند مثل غسل جمعه كه
حكمتش را رفع كثافت و از بين بردن بوى متعفن بدن قرار داده اند و آن جعل حكمت
است نه علت تامه . ( مترجم )
[2]شرح شاطبيه : 30 , شاطبيه قصيده ايست كه ابو القاسم بن فيره شاطبى
اندلسى متوفى 590 هدرباره علم قراءت سروده .
نام کتاب : قرآن هرگز تحريف نشده نویسنده : حسن زاده آملي، حسن جلد : 1 صفحه : 39