نام کتاب : راه روشن (ترجمه المحجة البيضاء) نویسنده : الفيض الكاشاني جلد : 3 صفحه : 550
حرف او اعتنا كنى. و لا قوة الا بالله.
اما حق بزرگتر، آن است كه به خاطر سنّش او را بزرگ شمارى و به خاطر
اين كه عمر بيشترى در اسلام گذرانده حرمت او را پاس دارى و مبادا با او در
مقابل دشمنان رو در رو بايستى و حق ندارى در راه رفتن جلوتر از او بروى و
از او پيش بيفتى و نبايد مثل كسى كه نمىشناسى با او رفتار كنى و اگر او
ندانسته كارى كرد بايد تحمل كنى و به خاطر پيشينه اسلامى و عمر زيادش او را
گرامى دارى.
اما حق كوچكتر، آن است كه در آموزش او محبت كنى و از لغزش او چشم بپوشى و عيب او را بپوشانى و با او مدارا كنى و به او كمك كنى.
اما حق سائل، آن است كه به قدر نيازش به او عطا كنى.
اما حق كسى كه از او چيزى مىطلبند، آن است كه اگر چيزى داد با تشكر و قدردانى بپذيرى و اگر نداد عذر او را پذيرا باشى.
اما حق كسى كه خداوند او را باعث خشنودى تو قرار داده، آن است كه اولا از خدا سپاسگزار باشى سپس از او قدردانى كنى.
اما حق كسى كه به تو بدى كرده، آن است كه از او چشمپوشى كنى و اگر
ديدى كه چشمپوشى تو به حال او زيان دارد، قصاص كنى كه خدا تعالى فرموده
است: وَ لَمَنِ انْتَصَرَ بَعْدَ ظُلْمِهِ فَأُولئِكَ ما عَلَيْهِمْ من
سَبِيلٍ.«484»
اما حق اهل ملّت (مردمان هم كيش و هم دين)، حسن و نيّت و مهر و محبت
و مدارا نسبت به بديهايشان و دلجويى و خيرخواهىشان و سپاسگزار نيكوكاران و
نيازردن آنهاست و اين كه بپسندى براى آنها آنچه را كه براى خود مىپسندى و
نپسندى بر آنها آنچه را كه بر خود نمىپسندى. پيرمردانشان را به منزله پدر
و جوانانشان را به منزله برادران و پيرزنان را به منزله مادر و خردسالان
را به منزله فرزندانت بدانى.
و اما حق اهل ذمه، آن است كه آنچه خداوند درباره آنان پذيرفته تو نيز بپذيرى و
[484] شوري / 41: کسي که مورد ستم واقع شده، انتقام بگيرد، مسئول نيست.
نام کتاب : راه روشن (ترجمه المحجة البيضاء) نویسنده : الفيض الكاشاني جلد : 3 صفحه : 550