نام کتاب : راه روشن (ترجمه المحجة البيضاء) نویسنده : الفيض الكاشاني جلد : 3 صفحه : 55
ديد و بازديد دو طرف و بذل و بخشش طرفين براى رضاى خدا دانسته
است»«28» چرا كه احسان و بخشش از يك طرف كه حاصل شده، متقابلا بايد از طرف
ديگر نيز ديدار حاصل شود. و نيز نيّتش حفظ خويشتن از سوء ظّن ديگران نسبت
به نپذيرفتن مهمانى و بد گفتن مردم درباره او باشد تا مبادا حمل بر تكبّر و
يا بد خويى و يا كوچك شمردن برادر مسلمان و نظاير اينها كنند. اين بود شش
نيّت كه هر كدامى باعث مىشود تا پذيرش دعوت با آن نيّت موجب نزديكى به خدا
شود تا چه رسد به مجموع آنها. يكى از پيشينيان مىگفت: «دوست دارم در هر
كارى حتى در خوردن و آشاميدن نيّتى داشته باشم.»
در چنين مواردى است كه پيامبر (ص) مىفرمايد: «اعمال در گروى
نيتّهاست و هر كسى نتيجه نيّت خود را مىبيند، بنابراين هر كه هجرتش به سوى
خدا و رسول خدا باشد به مقصد خود مىرسد و هر كه به سوى دنيا هجرت كند باز
هم به آن مىرسد و يا به خاطر ازدواج با زنى مهاجرت كند مقصد هجرتش همان
است.»«29»
نيّت تنها در كارهاى مباح و طاعات پروردگار مؤثر است، امّا در
كارهاى خلاف هيچ تأثيرى ندارد، بنابراين اگر كسى نيت كند كه برادر مسلمانش
را با كمك به شرب خمر و يا وسيله حرام ديگرى شادمان سازد، اين نيّت هيچ
سودى ندارد و جايز نيست كه بگويد: اعمال به نيّتها بستگى دارد، بلكه اگر
قصدش از جنگ و جهادى كه طاعت است، فخر فروشى و طلب مال باشد اين نيّت آن را
از راه طاعت و عبادت بر مىگرداند. تمام امور مباحى كه بين جهتهاى خوب و
بد مردّد است به وسيله نيتّها به جهات خير و خوبى ملحق مىشود و نيّت در
اين دو نوع از اعمال مؤثر است، نه در قسم سوّم.
اما آداب حضور آن است كه وارد خانه شود و در بالاى مجلس ننشيند تا بهترين
«28» مسلم اين حديث را چنين نقل كرده است : ((وجبت محبتى للمتزاورين فى و المتباذلين فى ))
«29» اين حديث را بخارى در صحيح ج 1 ص 4 باب اول كتاب خود و مسلم در صحيح ج 6 ص 48 آورده اند
نام کتاب : راه روشن (ترجمه المحجة البيضاء) نویسنده : الفيض الكاشاني جلد : 3 صفحه : 55