نام کتاب : راه روشن (ترجمه المحجة البيضاء) نویسنده : الفيض الكاشاني جلد : 3 صفحه : 422
ابو سليمان به احمد بن ابى الحوارى گفت: هر گاه در اين زمان با
كسى دوست شدى مبادا به خاطر چيزى كه باعث ناراحتى تو شده، او را سرزنش كنى،
زيرا تو ايمن نيستى از اين كه بدتر از آن را در پاسخ نشنوى. احمد مىگويد:
من اين سخن او را آزمودم و نتيجه آن را همين گونه كه وى گفت يافتم. يكى از
بزرگان گويد: تحمّل نارواييهاى دوست بهتر از سرزنش اوست و سرزنش وى بهتر
از جدايى و جدايى بهتر از برخورد تند است و سزاوار است كه در برخورد با او
زياد دشمنى نورزى. خداى تعالى فرموده است:
پيامبر (ص) فرمود: «دوست خود را به اندازهاى دوست بدار كه از حد
تجاوز نكند (او را بر همه اسرارت آگاه نكن) شايد روزى دشمنت شود، و دشمنت
را به اندازهاى دشمن بدار كه شايد روزى از روزها دوستت شود (آنگاه شرمنده
شوى).»«48»
حق ششم: براى برادر دينى در زمان حيات و پس از مرگش دعا كنى
و هر چه براى خود و خانواده خويش و هر وابسته خود دوست دارى،
براى او نيز بخواهى و همان طورى كه براى خود دعا مىكنى بين خودت با او
تفاوتى قائل نشوى، زيرا دعاى تو براى او در حقيقت دعاى براى خود تو است.
پيامبر (ص) فرمود: «هر گاه كسى براى برادرش در نبودن او دعا كند فرشتهاى
گويد: براى تو نيز مثل آن محفوظ است» و در بيان ديگرى فرمود: «خداى تعالى
مىگويد: بنده من، از تو آغاز مىكنم.»«49» و در حديثى آمده است:
«از دعاى شخص درباره برادرش آن اندازه مستجاب مىشود، كه درباره
خودش مستجاب نمىشود.»«50» و در حديثى آمده است: «دعاى برادرى براى برادرش
در نبودن
[47] ممتحنه / 7: اميد است خداوند ميان شما و دشمنانتان (از طريق اسلام) پيوند محبّت برقرار کند.
[48]- اين حديث را ترمذي در سنن، ج 8، ص 162 نقل کرده است. معناي
حديث اين است که با دوست و دشمن با مدارا و نرمي رفتار کن و از افراط و
تفريط خودداري کن. اين کلام از اميرالمؤمنين (ع) در نهجالبلاغه بخش حکم به
شماريه260 عيناً نقل شده است. – م.
[49]- اين حديث را مسلم در صحيح خود، ج 8، ص 86 از حديث ابودرداء نقل کرده است.