نام کتاب : راه روشن (ترجمه المحجة البيضاء) نویسنده : الفيض الكاشاني جلد : 3 صفحه : 398
دلهايند و محبوبترين دلها در نزد خدا، دلى است كه از همه دلها
پاكتر، محكمتر و رقيقتر باشد پاكترين دل از گناهان و محكمتر از همه در دين و
رقيقتر نسبت به برادران.»«8»
خلاصه آن كه سزاوار است حاجت برادر دينى را مثل حاجت خودت، حتّى
مهمتر شمارى و به زمان نياز داشتن وى توجّه داشته باشى و از احوال وى غافل
نمانى، همان طورى كه از احوال خود غافل نيستى و او را از درخواست و اظهار
نياز و كمك خواهى بىنياز گردانى، حتّى به گونهاى حاجت او را برآورى كه
گويا تو بدون اطّلاع از نيازمندى او اقدام كردهاى و هيچگونه حقى براى خود،
به اين خاطر قائل نباشى بلكه منّت او را به خاطر پذيرش عمل تو درباره او و
اقدام به كارش پذيرا شوى و شايسته نيست كه به برآوردن حاجت او، بسنده كنى
بلكه بايد در آغاز بكوشى هر چه بيشتر به او احسان و ايثار كنى و او را بر
خويشان و فرزندان خود مقدم بدارى. در روايت آمده است: «هر كس برادر دينىاش
را در حالى كه مشتاق ديدار اوست ملاقات كند فرشتهاى از پشت سر صدا
مىزند، خوشا به حال تو، بهشت گوارايت باد.»«9»
عطا مىگويد: پس از سه روز از برادران دينى خود، احوالپرسى كنيد اگر
مريض بودند از آنها عيادت كنيد و اگر گرفتارى داشتند به آنها يارى كنيد و
اگر فراموش شده بودند آنان را به ياد آوريد.
از پيامبر (ص) نقل شده كه فرمود: «هر گاه با كسى دوست شدى از او نام
و نام پدر و نشانى منزلش را بپرس، تا اگر بيمار شد از او عيادت كنى و اگر
گرفتارى داشت يارىاش نمايى» و در روايت ديگرى آمده است: «و از نام جدّش و
قبيلهاش بپرس.»«10»
[8] اين حديث را طبراني در الکبير از ابن
عنبسه خولاني با اندک اختلافي – به طوري که در الجامع الصغير آمده – به سند
ضعيف نقل کرده است.
[9]- اين حديث را – به طوري که در مجمع الزوائد، ج 8، ص 173 آمده – بزاز و ابويعلي نقل کردهاند.
[10]- آغاز اين حديث را ترمذي در (سنن) ج 9، ص 238 نقل کرده و
ميگويد: اين حديث عجيبي است و تمام اين حديث را خرائطي در مکارم الاخلاق و
بيهقي در الشّعب – به طوري که در المغني آمده – به سندي ضعيف نقل کرده
است.
نام کتاب : راه روشن (ترجمه المحجة البيضاء) نویسنده : الفيض الكاشاني جلد : 3 صفحه : 398