نام کتاب : راه روشن (ترجمه المحجة البيضاء) نویسنده : الفيض الكاشاني جلد : 3 صفحه : 292
فرمود: نه، بلكه به درآمد آن توجّه كند و خود، و هر كسى را از
اعضاى خانواده كه مىتواند از آن تغذيه كند و براى بقيه خانوادهاش زكات
بگيرد و خرج كند، و آن مبلغ (سرمايه) را خرج نكند.»»
در روايت موثّقى از آن حضرت رسيده است كه فرمود: «گاهى بر صاحب
هفتصد درهم، زكات حلال مىشود در حالى كه بر صاحب پنجاه درهم حرام است عرض
كردم: چگونه چنين چيزى ممكن استي فرمود: هر گاه صاحب هفتصد درهم نانخور
زيادى داشته باشد، به طورى كه اگر آن مبلغ را بين ايشان تقسيم كند كفايت
نكند در اين صورت خود بايد از زكات استفاده نكند و آن را براى افراد نانخور
و عيالش بگيرد و اما صاحب پنجاه درهم، اگر خودش تنها باشد در حالى كه شغلى
هم دارد، زكات بر او حرام است، چنين شخصى از درآمد شغلش- اگر خدا بخواهد-
تأمين مىشود.»«15»
غزالى گويد:
مسأله: مال حرامى كه در دست شخص است،
اگر آن را به فقرا صدقه دهد، بايد بر آنها آسان گيرد و هر گاه براى
خودش خرج مىكند بايد از مقدار لازم كمتر خرج كند و آنچه بر افراد نانخور
خويش صرف مىكند معتدل و حدّ متوسّط بين آسان گرفتن و تنگ گرفتن باشد و اين
امر سه مرحله دارد: اگر براى مهمانى كه وارد شده خرج مىكند، و مهمان فقير
هم هست بايد آسان گيرد و اگر مهمانى كه حاضر شده ثروتمند است او را اطعام
نكند، مگر آن كه در صحرا باشد يا شب وارد شود و اگر فقيرى مهمان شده باشد
كه متقى است به طورى كه اگر در جريان قرار بگيرد، از آن مال پرهيز مىكند
بايد غذا را بر او عرضه كند و به خاطر اين
14 و 15- کافي، ج 3، ص 561، شماره 6 و 9.
نام کتاب : راه روشن (ترجمه المحجة البيضاء) نویسنده : الفيض الكاشاني جلد : 3 صفحه : 292