شمرده شده‌اند به دليل شمول تنفّر بر همه آنها، بنابراين خوردن اين نوع از حيوانات مكروه است. كراهت خوردن اين قبيل حيوانات براى نجس بودن آنها نيست، زيرا صحيح آن است كه اينها با مردن نجس نمى‌شوند. و امّا حيوانات خوردنى، وقتى كه با شرط شرعى ذبح شود باز هم تمام اجزاى بدن آنها حلال نيست بلكه بعضى از اجزاى آن مانند خون و سرگين و هر چه كه حكم به نجاست آن شده نيز حرام است، بلكه خوردن هر نجاستى به طور مطلق حرام است ليكن در ذات اشياى غير از حيوانات، شى‌ء نجس وجود ندارد.

اما از روييدنى‌ها، فقط مسكرات آنها- غير از آنچه مثل بنگ باعث زوال عقل مى‌شود و مست كننده نيست- حرام است، زيرا نجاست مسكر تأكيدى بر نهى از آن است به دليل آن كه امكان زياده روى در آن وجود دارد. و هر گاه جزئى از نجاست جامد (مانند بنگ) و يا قطره‌اى از نجاست مايع (مانند شراب) در خورش و يا خوراك و يا روغنى بيفتد، خوردن تمام آن حرام است اما استفاده ديگرى غير از خوردن حرام نيست، بنابراين از روغن نجس براى روشنايى و همچنين روغنكارى كشتيها و چرب كردن حيوانات و ديگر چيزها مى‌توان استفاده كرد. اين بود مجموعه چيزهايى كه به خاطر صفت و خصوصيتى در ذات خود حرام مى‌باشد.

بخش دوم:

مالى كه به سبب اشكالى كه در مورد اثبات مالكيت آن وجود دارد حرام است و در اين باره بحث دامنه دارى شده است از اين رو مى‌گوييم: در اختيار گرفتن مال يا از روى اختيار شخص تملّك كننده است و يا بدون اختيار وى، مانند ارث و آنچه در اختيار اوست، يا آن كه مالكى ندارد مانند دست يافتن انسان به معدن و يا آن كه داراى مالك است و آنچه از مالكى گرفته مى‌شود يا به زور و قهر گرفته مى‌شود و يا به رضايت دو طرف. آنچه از روى قهر و جبر گرفته مى‌شود، يا براى آن است كه حق نگهدارى مالك از بين رفته است، مانند غنايم جنگى و يا به خاطر آن است كه استحقاق داشته تا به جبر بگيرند، مانند زكات و نفقات واجبه نسبت به كسانى كه نمى‌دهند كه بايد