درس دهم

ضرورت بر خداوند و ضرورت از خداوند

بعد از بيان اين كه آن ضرورت كه در مسائل كلامى از آن بحث مى شود , غير از ضرورت اعتبارى به معناى وجوب در مقابل حرمت است , اين نكته دانسته مى شود كه افعال خداوند , هرگز محكوم به احكام اعتبارى نمى باشد .

اينك به اين نكته نيز بايد اشاره شود كه گر چه در مسائل كلامى از ضرورت ذاتى و بلكه ازلى برخى از افعال نسبت به حضرت حق - سبحانه و تعالى - سخن به ميان آمده و گفته مى شود( يجب على الله ان يفعل كذا) يا اين كه واجب است بر خداوند - تبارك و تعالى - كه رسول و امام و يا والى را منصوب گرداند , ليكن در تمام اين موارد عليرغم اين كه سخن از وجوب در برابر امتناع است , چيزى بر خداوند ثابت نمى شود . زيرا بر خلاف نظر معتزله كه خداوند را محكوم به قوانين عقليه مى دانند , اماميه برآنند كه خداوند , چون هستى مطلق است , ايجاب كننده همه يقينيات , و از جمله موجب عقل و احكام مربوط به آن است . از اينرو هر چند كه او