آنچه كه اينك درصدد بيان آن هستيم اين است كه( روح القدس) يك حقيقت خارجيه اى كه جداى از جان آدمى باشد نيست , بلكه درجه عاليه اى از نفس انسانى است كه بعد از طى درجات مادون تحصيل مى گردد , زيرا روح آدمى گاه در حد اماره بالسوء , و گاه در حد لوامه , و گاه در حد ملهمه , و گاه در حد مطمئنه و راضيه و مرضيه , و گاهى ديگر در حد روح القدس است . اين ارواح همانا حدود و مراتب نفس است , كه هر يك پس از ديگرى طى مى شود .

از آنچه كه در روايات كتاب شريف اصول كافى نيز آمده است , به خوبى استفاده مى شود كه اين پنج روح چنين نيست كه جداى از هم ثابت شده باشند , بلكه هر كدام شأنى از شؤون نفس آدمى اند . آن گاه كه نفس و روح آدمى به پنجمين مرتبه كه مرتبه قداست است مى رسد , منزه از عيب و نقص گرديده , و در اين وقت است كه مى تواند كارهاى علمى و عملى خاص انجام دهد كه مقدور ديگران نيست .

پس چنين نيست كه كار اولياء الهى به فرشته اى جداى از روح آنان به نام روح القد س مستند باشد , تا اين كه بيگانگى روح اولياء