نجات پيدا كند , كرامت خود را باز مى يابد . لذا قرآن كريم , هم به معرفت اصرار
دارد و هم به تذكر . هم مى كوشد انسان را آگاه كند , تا از خطر جهل مركب برهد ,
و هم انسان را متذكر مى كند تا از خطر غفلت برهد , چون عامل اخلاد الى الارض , يا
جهل مركب است يا غفلت . جهل مركب , عامل اخلاد الى الارض كسانى است كه انحراف
عقيدتى و فكرى دارند(
اخلد الى الارض و اتبع هواه
) [12] و غفلت , باعث اخلاد الى الارض كسانى مى شود كه به خدا و قيامت
معتقدند ليكن به ياد آن نيستند .
اينكه قرآن بيش از هر چيز , از يكجهت روى علم و معرفت , و از جهت ديگر روى
تذكر و پرهيز از غفلت , اصرار دارد , براى آنست كه انسانها راه كرامت راستين
خود را بشناسند و آن را طى كنند و بدانند كه در جهان طبيعت , كرامت نيست .
يك انسان مادى ممكن نيست كريم باشد , لذا خداى سبحان هنگامى كه جريان مبتلايان
به جهل و غفلت را بازگو مى كند , مى فرمايد , اينها مهانند نه كريم .
كيفر مبتلايان به جهل و غفلت
در سوره فرقان آيه 69 مى فرمايد :
(
يضاعف له العذاب يوم القيامه و يخلد فيه مهانا
)
عذاب او در قيامت دو برابر مى شود و او در آن عذاب با