سبحان الله از اين اطوار انسانى , بدن عنصرى او از عالم طبيعت است و هميشه در تصرم و تجدد است و وحدت صورت او محفوظ است . روح او گوهرى نورانى است كه از مشاين طبيعت منزه است و آن را مراتب تجرد برزخى و عقلانى و فوق تجرد عقلانى است كه حد يقف ندارد , و در هر مرتبه حكمى خاص دارد و در عين حال احكام همه مراتب , ظهور اطوار وجودى اوست . مرتبه نازله او محاكى مرتبه عاليه اوست چنانكه در سلسله طوليه وجود هر دانى ظل عالى است و نشئه اولى مثال نشئه آخرى است , و , و , و , بلكه هزارها و , به توان هزارها , و .

اما روايت راقم چهل حديث از غرر احاديث در معرفت نفس را با ذكر ماخذ آنها در نكته هزار و يكم از كتاب هزار و يك نكته آورده است , از آنها دو حديث را برگزيده در اين گرامى نامه مى نگارد :

حديث اول , حدود يك قرن بعد از شريف رضى جامع نهج البلاغه , عالم اوحدى( عبدالواحد بن محمد تميمى آمدى) متوفى 510 هق , يازده هزار و پنجاه كلمه از كلمات قصار اميرالمؤمنين امام على عليه السلام را به نام غرر الحكم و درر الكلم به ترتيب حروف تهجى گرد آورده است , و حكيم محقق و فقيه نبيه آقا جمال خوانسارى متوفى 1125 هق آن را به فارسى شرح كرده است كه در هفت مجلد با ضميمه رساله شرح اخبار طينت آقا جمال مذكور , به همت و تصحيح مرحوم محدث ارموى به طبع رسيده است . و خود متن غرر و درر يك بار در صيدا و يك بار در نجف چاپ شده است . در غرر و درر آمدى بسيارى از كلمات امير عليه السلام در بيان عالم امر , بخصوص در معرفت نفس , اهميت بسزا دارد , و تا آنجا كه نگارنده آگاه است كتابى بدين تفصيل در جمع آورى كلمات قصار آن حضرت تدوين نشده است . غرض اين كه يكى از كلمات قصار حضرت برهان عارفان و امام موحدان اميرمؤمنان على عليه السلام در آن اين است :

( العارف من عرف نفسه فاعتقها و نزهها عن كل ما يبعدها ) عارف كسى