نام کتاب : قرآن و عرفان و برهان از هم جدائي ندارند نویسنده : حسن زاده آملي، حسن جلد : 1 صفحه : 41
فصل پنجم در اين كه اساس عين و علم بر تثليث است
اساس عين و علم بر تثليث است . اين عنوان مرموز در صحف عرفانى آمده است .
مراد از عين ايجاد اشياست , و مراد از علم حصول نتيجه زيرا كه دليل كه عمده آن
برهان قياس است مشتمل بر اصغر و اكبر و حد اوسط است تا منتج نتيجه باشد .
اين سه جزء اركان اساسى قياس اند , و به قول شيرين و شيوا و رساى شيخ رئيس در
منطق دانشنامه( : گردش كار بر اين سه پاره است , و ايشان را حد خوانند) .
حد وسط سبب اشتراك دو قضيه يكى مقدمه صغرى و ديگرى مقدمه كبرى مى باشد , و
علت تاليف قياس است , و رساننده دو حد باقى به يكديگر است كه انتاج عبارت
از آن است .
و نيز علم ادراك است كه انواع ادراك در نزد عارفان و فيلسوفان راسخ در
عرفان و فلسفه الهى بر تثليث است كه احساس و تخيل و تعقل است . اما توهم ,
در
نام کتاب : قرآن و عرفان و برهان از هم جدائي ندارند نویسنده : حسن زاده آملي، حسن جلد : 1 صفحه : 41