نام کتاب : دروس هيئت و ديگر رشته هاي رياضي نویسنده : حسن زاده آملي، حسن جلد : 1 صفحه : 130
قوسى از دائره نصف النهار كه محدود است به دو نقطه ارتفاع اعظم كوكب و ارتفاع
اصغر آن , ضعف قوسى از آن دائره نصف النهار كه محدود ميان قطب معدل النهار و
مدار كواكب ابدى الظهور است مى باشد .
مثال : در شكل 15 ( ش 15 ) دائره( ا ب ح د) دائره افق بر قطب( ه)
به همان وضع طبيعى نه رسم جغرافيايى كه در اطلسها معمول و متداول است , پس( ا
) نقطه جنوب و( ح) نقطه شمال يعنى دو قطب دائره اول السموت اند . و
(
ب ه د) دائره اول السموت . و( و) قطب معدل النهار . و( ا ه ح)
ارتفاع
اصغر , و( ح ح) ارتفاع اعظم كوكب است . پس اگر در واقع عرض بلد 35
باشد , و بعد قطب معدل از مدار
كوكب 10 گوييم( : ر ح) ( كه ارتفاع اصغر و 25 است ) به علاوه( ح ح) (
كه ارتفاع اعظم است , و در آن ر ح باز اخذ شده است , و رح ضعف بعد قطب از مدا
ر است كه 20 است ) حاصل تقسيم بر دو , خارج قسمت عرض بلد است . چون در
تنصيف يكبار( ر ح) طرح ميشود , و يكبار( وح) نتيجه ميماند( وح)
كه
ارتفاع قطب معدل النهار است و مساوى با عرض بلد است .
و باقى نيز بدين قياس
معلوم شود . 35 2 : 70 ( 45 20 بعلاوه 25 ) ح ح 45 بعلاوه ح ر 25
نام کتاب : دروس هيئت و ديگر رشته هاي رياضي نویسنده : حسن زاده آملي، حسن جلد : 1 صفحه : 130