نمونه دوم

رسول خدا ( ص ) يكى از اصحاب خود را به سريتى فرستاد و براى او در اثناى راه احتلام حاصل گشت . او بر اثر ترس از سرما تيمم كرد و غسل نكرد و با تيمم نماز خواند و بعد از بازگشت از سفر به پيامبر جريان را گفت , پيامبر به او فرمود : (( أصليت به اصحابك و انت جنب )) آيا با اصحاب خود نماز خواندى در حالى كه جنب بوده اى ؟ وى در پاسخ عرض كرد : چون هوا سرد بود و خائف بودم كه غسل نمايم و با توجه به آيه : (( ولاتقتلوا انفسكم (( تيمم نموده و نماز خواندم .

نمونه سوم

نمونه سوم درباره كيفيت تيمم بدل از غسل عمر و عمار بن ياسر است . كيفيت اين تيمم براى آنان مشخص نبود . عمر بر اين اعتقاد بود كه در فرض عدم دسترسى جنب بر آب نماز بر او واجب نيست و از اين رو زمانى كه به مسئله مذكور مبتلا شد نماز نخواند . ولى عمار بن ياسر بر اين بينش بود كه تكليف به نماز درفرض مذكور براى جنب ثابت است زيرا نماز در هيچ حالى از مكلف ساقط نمى شود , از اين رو خود را بر خاك انداخت و در آن غلتيد و نماز را با تيمم اين گونه اى انجام داد .

شيخ كلينى در فروع كافى از امام صادق ( ع ) روايت كرده كه فرمود : (( ان عمار بن ياسر اصابته جنابة فتمعك كما تتمعك الدابة فقال له رسول الله يا عمار تمعكت كما تتمعك الدابة )) براى عمار بن ياسر جنابت حاصل شد و همانند چهار پا در خاك غلتيد , پيامبر به او فرمود در خاك غلتيدى همان گونه كه چهارپا در خاك مى غلتد .

اساس اجتهاد عمر در مسأله

شايد تفقه و اجتهاد عمر در مسأله مذكور براساس اين بود كه چون نماز مشروط به طهارت است و تحصيل آن با آب برايش امكان نداشت و كيفيت تيمم بدل از غسل را هم نمى دانسته بدين جهت استنباط كرد كه نماز ساقط است , زيرا انجام آن بدون شرط صحت بى فايده خواهد بود .

اساس اجتهاد عمار در مسأله

شايد تفقه و اجتهاد عمار بن ياسر در لزوم تيمم به كيفيت مذكور بر اساس امور ذيل