تنافى اخباريگرى با شيوه ائمه ( ع )

همانگونه كه گفتيم , اخباريان قرآن را قابل استفاده براى شناخت احكام نمى شناسند و مى گويند قرآن برتر از آن است كه عقل ما بدان دست يابد و از آن استفاده كند . تنها امامان معصومند كه كلام قرآن را مى فهمند .

اين عقيده اخباريان دقيقا مخالف شيوه اى است كه امامان ( ع ) پيروان خود را بدان امر كرده اند , زيرا در موارد متعددى ايشان پيروان خود را به ظاهر قرآن ارجاع مى داده اند كه برخى از آن موارد را مىآوريم :

1 ـ عبدالله على مولى آل سام مى گويد : (( قلت لابى عبدالله ( ع ) عثرت فانقطع ظفرى فجعلت على اصبعى مرارة فكيف اصنع بالوضو ؟ قال : يعرف هذا و اشباهه من كتاب الله عزوجل . قال الله تعالى : ما جعل عليكم فى الدين من حرج امسح عليه . )) مى گويد به امام صادق ( ع ) گفتم : من به زمين افتادم ناخن پايم جراحت برداشت , بر آن پارچه اى بستم . اكنون به هنگام وضو مسح پا را چگونه انجام دهم ؟

حضرت فرمود : حكم اين مسأله و امثال آن را مى توان از كتاب خدا شناخت , آنجا كه خداوند فرموده است : (( ما جعل عليكم فى الدين من حرج )) در دين بر شما سختى و دشوارى قرار داده نشده است . سپس حضرت از ظاهر اين آيه چنين استفاده كردند كه پس بايد بر همان پارچه مسح كرد .

مجتهدى كه مى خواهد استنباط احكام كند بايد در اين گونه روايات تأمل نمايد و ببيند آن امر حرجى كه در آيه نفى شده و از مكلفان برداشته شده است چيست , آيا اصل نماز , يا اصل وضو , يا اصل مسح , يا مسح پا فقط حرجى است ؟

با اندكى دقت معلوم مى گردد كه آنچه موجب حرج و سختى دارد مسح پاست , ولى باز مسح پا داراى دو جزء است : يكى اصل مسح و ديگرى مسح بر پا و از اين دو باز آنچه حرج دارد برپاست ولى مسح بر پارچه نه ضررى دارد و نه دشوار است . پس آيه , فقط مسح بر پا را برداشته و بقيه احكام به حال خود باقى است .