((وَ اُوحِىَ اِلَىَّ هذَا الْقُرْانُ لاُِنْذِرَكُمْ بِهِ وَ مَنْ بَلَغَ))(97)

و اين قرآن بر من وحى شده است تا شما و هركس را كه (اين حقايق ) بدو برسد، انذار كنم .

و نيز مى فرمايد:

((اِنْ هُوَ اِلاّ ذِكْرٌ لِلْعالَمينَ))(98)

قرآن جز ذكر و يادآورى براى جهانيان نيست .

همه پيامبران الهى (ع )، نيز چنين بوده اند كه هرگز انديشه نجات قشر خاصى رانداشته اند، بـلكـه بـراى هـدايت همه انسان ها، از هر گروه كه بوده اند، مى كوشيده اند، گرچه بعضى از آنـان امكان دعوت همه انسان ها را نداشته اند. و كوشش خود را در راه هدايت مردم يك ناحيه صرف كرده اند.

گفتنى است كه اگر آياتى از قرآن مجيد سخن از ماءموريتى محدود براى پيامبر اكرم (ص ) دارد و آن حـضـرت را مـاءمـور انـذار اطـرافـيـان خـويـش كـرده و فـرمـوده : ((وَ اَنـْذِرْ عـَشـيـرَتـَكـَ الاَْقـْرَبـينَ))(99) و يا اين كه فرموده : ((وَ هذَا كِتَابٌ اءَنْزَلْنَاهُ مُبَارَكٌ مُصَدِّقُ الَّذِي بَيْنَ يـَدَيـْهِ وَلِتـُنذِرَ أُمَّ الْقُرَى وَ مَنْ حَوْلَهَا))(100)، منظور محدود كردن رسالت جهانى پيامبر اكرم (ص ) نيست ؛ زيرا از سويى ، آيات متعدد به صراحت ، سخن از جهانى بودن پيام او دارد و از سـوى ديـگـر، ايـن آيـات تـعـيـيـن كـنـنـده وظـيـفـه پـيـامـبـر(ص ) در زمـان خـاص نـزول آيات است . مسلّماً كار دعوت و اصلاح جامعه كارى تدريجى است و رهبران الهى و اجتماعى ابـتـدا از نـاحيه اى حركت اصلاحى خود را شروع مى كنند و سپس آن را به گوش ديگر مردم مى رسـانـنـد و مـسلّماً در هر زمان ، با توجه به امكانات خويش وظيفه اى برعهده دارند و محدوده اين وظـيـفه با پيشرفت كارشان ، روز به روز گسترده تر مى شود. پيامبر اكرم (ص ) نيز از اين قـاعـده مـسـتـثـنـا نـبـوده و ابـتـدا مـاءمـور هـدايـت و انـذار خـويـشـان خـود و پـس از آن ، اهـل وطـن خويش و سپس همه مردم جهان بوده است و اين همان كارى است كه سيره عملى پيامبر(ص ) نيز آن را تاءييد مى كند.

جاودانگى

قـرآن كـريـم تـنـهـا بـراى هـدايـت مـردم در يـك زمـان خـاص نازل نشده است ، بلكه هدايت همه افراد بشر را در همه نقاط دنيا و تا روز قيامت برعهده دارد.

آيـات بـسـيـارى از قـرآن مـجـيـد بـه جـاودانـه بـودن آن اشـاره دارد.(101) خـداونـد متعال در آيه اى ، راه يابى باطل به قرآن را براى هميشه نفى كرده است :

((... وَ إِنَّهُ لَكـِتـَابٌ عـَزِيـزٌَ لاَ يـَاءْتـِيـهِ الْبـَاطـِلُ مـِن بـَيـْنِ يـَدَيـْهِ وَلاَ مـِنْ خـَلْفـِهِ &تـَنـزِيلٌ مِنْ حَكِيمٍحَمِيدٍ))(102)

و ايـن كـتابى است قطعاً شكست ناپذير كه هيچ گونه باطلى نه از پيش رو و نه از پشت سر، بـه سـراغ آن نـمـى آيـد؛ چـرا كـه از سـوى خـداونـد حـكـيـم و شـايـسـتـه سـتـايـش نازل شده است .

چـنـيـن كتابى ، كه باطل هرگز بدان راه نمى يابد و مطالبش استحكام خود را از دست نمى دهد، شـايـسـتـگـى دارد كـه در هـر شرايط و هر زمانى ، راهنماى انسان ها به سوى حق باشد. در آيه ديگر، سخن از پيروزى و فراگير شدن دين اسلام نسبت به همه اديان ديگر است :

((هـُوَ الَّذى اَرْسـَلَ رَسـُولَهُ بـِالْهـُدى وَ ديـنِ الْحـَقِّ لِيـُظـْهـِرَهُ عـَلَى الدّيـنِ كـُلِّهِ وَ &لَوْكـَرِهـَ الْمُشْرِكُونَ))(103)

او كسى است كه رسولش را با هدايت و آيين حق فرستاد تا آن را بر همه آيين ها غالب گرداند، هر چند مشركان كراهت داشته باشند.

لازمه اين كه خداوند پيامبرى را فرستاده كه دينش بر همه اديان غالب است همين است كه معارف و احـكـام آن ديـن ابـدى مـى بـاشـد. مـفـهـوم خـتـم نـبـوّت نيز همين است كه پيامبر خاتم (ص ) همه دسـتـورات لازم براى زندگى بشر را كه مطابق مصالح هميشگى امّت اوست ، آورده و نيازى به تـجـديد دين نمانده است . پس دين پيامبر خاتم (ص ) و به تبع آن ، كتاب آسمانى اش هميشگى خـواهـد بـود و بـراى هـمـه زمـان هـا پـاسخگوى نياز انسان ها مى باشد. بسيارى از آيات قرآن گـرچـه در مـوارد خـاص نـازل شده و حكم آن موارد را روشن كرده ، ولى اختصاصى به آن موارد نداشته و براى هميشه در جريانات مشابه ، جارى است .