صورت اقدام , از نهى شارع تخلف نموده ولى عمل انجام شده باطل نخواهد بود ؟ اين بحث را در دو بخش مطرح مى سازيم :
1 ) نهى در عبادات نظر مشهور علماى اماميه در مورد نهى وارده
در عبادات تقربى آن است كه دال بر فساد مى باشد . منظور از عبادات تقربى
, آن دسته از عبادات است كه بندگان با قصد تقرب الى الله به انجام
آنها مبادرت مى ورزند . مانند نماز , روزه , حج و . . . . در مقابل ,
عبادات توصلى مى باشد كه غرض از انجام آن توصل و وجود يافتن عمل است .
مانند تطهير تن و لباس از نجاسات , كه به هر قصد و نيتى كه صورت گيرد ,
و يا حتى بدون توجه انجام شود , تفاوتى نخواهد داشت و غرض كه طهارت
است , حاصل خواهد شد .
در عبادات تقربى , نهى موجب بطلان و فساد است . دليل آن هم
روشن است , زيرا عملى كه نهى شارع به آن تعلق گرفته , مبغوض و منفور
شارع است . و از طرفى بنده خدا با انجام عمل عبادى قصد دارد كه به
خداوند تقرب و نزديكى حاصل نمايد و منطقا قابل توجيه نيست عملى كه
منفور و مبغوض و دور كننده عبد است , در عين حال مقرب و نزديك كننده
او بوده باشد .
ولى در عبادات غير تقربى , نهى موجب بطلان نخواهد بود . مثل آن
كه گفته شود : با آب غصبى لباست را نشوى كه در صورت انجام هر چند عبد ,
متخلف و معاقب است ولى لباس نجس تطهير شده و به نجاست باقى نخواهد
ماند . مگر آنكه در عبادات غير تقربى , نهى بيانگر شرطى از شروط صحت عمل
باشد . مثل آن كه گفته