آفتاب هدايت و ارشاد عارفان كامل و واصل، بار ديگر سالك، حقيقت را كشف كند، دايره هستى را يك دور كامل طى نموده و نقطه آخر دايره كه مرتبه انسانى است را به نقطه اول دايره كه مقام وحدت حقيقى است، متصّل نموده و اين دور را تكرار كرده است و سرانجام دايره با وجود و هستى اين سالك، تمام و كامل مى گردد.

آب ‌ منظور، هدايت و ارشاد عارف كامل و واصل است.

خاك ‌ قابليّت و استعداد سالك مراد است.

هفتم افلاك ‌ منظور آسمان هفتم از جهت بلندى و رفعت است.

همان طور كه دانه گياه به وسيله آب و استعداد خاكى كه دانه درون آن كاشته شده است، رشد و نمو مى كند و به درختى تنومند تبديل مى گردد به طورى كه شاخه هايش سر به آسمان مى كشند، حقيقت كه همان دانه باشد به وسيله تربيت و هدايت پير واصل و استعداد سالك و مريد، كشف شده و به مقامى مى رسد كه شاخه هايش از نظر كمال و بلندى از آسمان هفتم نيز مى گذرد يعنى برترين موجودات عالم مى گردد.

تقدير ‌ سرنوشت، جريان يافتن فرمان خدا (ف - م)

جبّار ‌ از اسماء الهى است. از جهت آن كه حاكم و قاهر بر كلّ كائنات است  (ب-اق)

دانه حقيقت كه از درخت وجود آن مريد كامل به واسطه نور آفتاب ارشاد و هدايت پير كامل، تربيت يافته بود و به مرحله كمال و پختگى رسيده بود، بار ديگر