علّيّون، كتاب مرقوم، يشهده المقرّبون، انّ الابرار لفى نعيم»[1]

توبه ‌ بازگشتن از گناه، ندامت و پشيمانى از گناه.

اولين مقامى كه سالك از آن عبور مى كند تا به حق برسد، مقام توبه است. توبه مراتبى دارد كه عبارتند از:

1ـ بازگشتن از كفر كه آن را توبه كفّار گويند.

2ـ بازگشتن از فسق و فجور و آن توبه فجّار است.

3ـ بازگشتن از اخلاق ذميمه و آن توبه ابرار است.

4ـ بازگشتن از غير حق است كه آن توبه كاملان و واصلان به حق است

اولين چيزى كه سالك به واسطه آن به مقام قرب الهى مى رسد «توبه» است. و خداوند در اين باره چنين فرموده است كه: ﴿ثمّ تاب عليهم ليتوبوا﴾[2] يعنى خداوند به سوى آنان بازگشت تا آنها به سوى خدا بازگردند و اطاعت و فرمانبردارى كنند.

پس در هنگامى كه سالك از سجّين فجار برگشت مى كند و روى به عليّين ابرار مى آورد، يعنى ترك ما سوى الله مى كند و توجه به مبدأ اصلى و وجود حقيقى مى نمايد، در حقيقت متّصف به صفت توبه گرديده است.

در مصراع دوم خداوند درباره حضرت آدم(عليه السلام) چنين فرموده است: ﴿ثمّ اجتباه ربّه فتاب عليه و هدى﴾[3] يعنى بعد از رانده شدن آدم(عليه السلام) از بهشت و توبه كردن، خداوند حضرت آدم(ع) را انتخاب كرد و به سوى او آمد و او را هدايت كرد. همچنين مصراع